maandag 7 februari 2011auteur: Sieta van Keimpema
Week 6 - Bevrijdingsdag
Week 6 – 1 april 2015: “Bevrijdingsdag”
Siem Jan Schenk kijkt zo uit naar het einde van de melkquotering dat hij 1 april 2015 zelfs “Bevrijdingsdag” noemde. Het kwam afgelopen week op beide DDB- zuivelavonden ter sprake. Of 1 april 2015 werkelijk een dag van bevrijding zal zijn is zeer de vraag. Het kan ook voor velen de dag worden dat ze hun eigen vermogen zien verdampen en constateren dat ze eigenlijk jarenlang voor niets hebben gewerkt.
Helemaal los van het feit of je vóór of tegen de melkquotering bent, zitten er namelijk andere financiële consequenties aan het verdwijnen van de melkquotering die voor veel melkveehouders gelden. Een schuld per kilo melk van €1.50 is eerder regel dan uitzondering voor een Nederlandse melkveehouder, als ik de berichtgeving van accountants mag geloven. Veel van hen, óók zij die al jaren geen melkquotum meer hebben gekocht, zullen niet bij machte zijn deze schuld af te lossen voor 2015. Welke financiële consequenties dat heeft? Voorbeeld:
Boer Jansen heeft in 2006, 50 hectare grond á 25.000 euro en 1 miljoen kilo melk. Zijn schuld per kilo melk is €1.50. In 2006 besluit hij te stoppen. Hij kan voor zijn melkquotum 2.5 miljoen euro ontvangen waarvan hij zijn schuld per kilo aflost, zijn hectares grond zijn 1.25 miljoen euro waard. Boer Jansen kan gaan rentenieren met een prima eigen vermogen. Zelfs zonder zijn land en gebouwen te verkopen.
Boer De Jong heeft in 2015, 50 ha grond á 30.000 euro met 1 miljoen kilo melk waarop een schuld rust van €1.50 per kilo. Hij wil zijn bedrijf na 2015 verkopen. Hij ontvangt voor zijn melkquotum 0,0 euro. En als hij zijn 50 hectare grond verkoopt voor 1.5 miljoen euro, blijft na aflossing van zijn schuld per liter van 1,5 miljoen euro, geen geld meer over. Als De Jong zijn zoon/dochter kan overtuigen het bedrijf met de hypotheek die er op rust over te nemen, zal hij verlost zijn van zijn schuld maar heeft hij nog geen geld voor een huis of zijn oude dag.
De situatie van De Jong, zal de situatie zijn voor veel van de huidige generatie melkveehouders. .
Er komt nog wat anders bij. Doordat vóór 2015 veel melkveehouders zonder opvolger hun land en gebouwen niet hoefden te verkopen voor een pensioen, maar deze aanhielden om er te blijven wonen en jongvee op te fokken, zijn veel boerderijen niet op de markt gekomen. Ná 2015 verandert deze situatie. Veel melkveehouders zonder opvolger zullen hun boerderij met land willen verkopen omdat het melkquotum niets meer oplevert voor een pensioen. Er komen dus meer boerderijen met land op de markt wat logischerwijs de opbrengstprijs onder druk zal zetten. Als de grondprijs daardoor daalt, zullen veel melkveehouders geconfronteerd worden met een opbrengstprijs die hun schulden niet dekt. Velen zullen daarom door moeten boeren tegen wil en dank. En zolang ze de rente nog op kunnen brengen, kunnen en zullen ze door gaan. .
En dan zijn er ook nog de melkveehouders die na 2015 voor het eerst geconfronteerd worden met het begrip: belasting betalen! Op melkquotum kan niet meer afgeschreven worden. En belasting moet met klinkende munt worden betaald. Tot overmaat van ramp zullen ook de toeslagrechten niet meer vanzelfsprekend worden overgemaakt. De bedragen worden kleiner en er zullen meer voorwaarden aan verbonden worden.
En de ‘blijvers’ met een financiering van €1,50 per liter of hoger zullen worden geconfronteerd met de gevolgen van een negatief eigen vermogen wat hun groei zal blokkeren. .
Natuurlijk zal er ook een groepje mensen zijn die wél gigantisch voordeel zullen hebben van de afschaffing van de melkquotering. Maar dat zullen niet de al melkende veehouders zijn. Het zullen nieuwkomers in de markt zijn, die niet het bedrijf met schulden van de ouders overnemen. Zij huren een lege stal, kopen 120 koeien en melken 1 miljoen kilo. Grondgebonden of grondloos maakt in de kosten niet veel verschil. Maar het moment van instappen wel. Rekent u zelf maar uit. .
Het huidige melkquoteringsysteem heeft de melkveehouders niet gebracht wat het had kunnen brengen. Daarover geen discussie. Maar dat 1 april 2015 Bevrijdingsdag wordt?
Heel veel melkveehouders die nu staan te juichen omdat op die dag het melkquotum verdwijnt, zouden hun eigen reële situatie eens moeten evalueren. En zich moeten realiseren dat we zo snel mogelijk een kostendekkende melkprijs moeten ontvangen die ons in staat stelt te reserveren en uit de cashflow te investeren. Daarvoor zijn bindende regels en voorwaarden nodig die er in de EU nu nog niet zijn. Er is in de EU momenteel maar één overkoepelende belangenorganisatie voor melkveehouders, de EMB, die dat voor de melkveehouders wil realiseren. .
1 april is al sinds jaar en dag “Foolsday”: de dag van de zotten, de dag dat je je medemens bij de neus mag nemen. En dat wij bij de neus worden genomen door mensen met een eenzijdige toekomstvisie, zal voor velen een pijnlijke constatering worden. .
Sieta van Keimpema,Voorzitter DDB