maandag 10 januari 2011auteur: Sieta van Keimpema
week 2 - Denemarken
week 2 - Denemarken
Het Deense EMB-lid LDM vraagt me of ik hun leden/melkveehouders begin januari wat wil vertellen over de EMB. Dus gaat woensdagmorgen om 5 uur de wekker (gelukkig niet zo vroeg deze keer) en sta ik na een reis per auto, trein, vliegtuig en trein op het station van Køge. Mijn ‘chauffeur’ aldaar, Peter Henrik Tesdorpf - melkveehouder/kasteelheer/landgoedbeheerder (www.gjorslev.dk) - beheert 1650 hectare land en bos en melkt ruim 350 hoogproductieve koeien (meer dan 10.000 liter gemiddeld). Hij is zeer geïnteresseerd in de EMB en vertelt over de problemen die de Deense melkveehouders hebben met o.a de te lage melkprijs. Op zijn efficiënt gerunde bedrijf is 40 cent het minimum wat hij zou moeten ontvangen per liter. Maar de gemiddelde opbrengstprijs ligt veel lager. Na de twee uur durende autorit weet ik al stukken meer over de Deense melkveehouderij. Om 7 uur ‘s avonds sta ik voor een groep belangstellende melkveehouders op het eiland Funen te vertellen over de EMB.
Dergelijke reizen zijn geen eenrichtingsverkeer. De melkveehouders vertellen aan mij specifieke zaken die in hun land spelen. Praktijkvoorbeelden die wij bundelen om binnenkort aan te bieden aan Euro Parlementariërs en nu al in gesprekken met Europese politici opvoeren om hen de ondergeschikte positie van melkveehouders (ook in coöperaties) duidelijk te maken.
Zo is er de aangekondigde fusie van Arla met de Duitse melkfabriek Hansa – Milch die veel Deense melkveehouders de wenkbrauwen doet fronsen. Hansa – Milch zal namelijk toetreden als ware het een lid: als één melkveehouder dus. Dit heeft voor Hansa-leden aanzienlijke voordelen omdat ieder Hansa-lid automatisch de hoogste kwantumtoeslag krijgt van ruim 2 cent extra, die door de Deense melkveehouders moet worden opgebracht. Ook zint het de melkveehouders niet dat de bovenwettelijke eisen van Arla, die in een centimeters dik boekwerk bij ieder lid op de plank ligt en een hogere kostprijs oplevert van bijna 2 cent, niet door de nieuwe Hansa-leden hoeven te worden nagevolgd. Het klinkt allemaal niet zo erg coöperatief. Hebben we hier nog wel te maken met een coöperatie of met een multinational onder de dekmantel van een coöperatie? Hoezo, kan Hansa Milch toetreden als één lid? Het gaat hier wel om een melkfabriek;”iets anders op papier bij elkaar fantaseren”, lijkt op een schijnconstructie waar de Deense leden onder gaan lijden.
Ook zijn de Denen ontevreden over de melkprijs die Arla het afgelopen jaar uitbetaald heeft en die bijna 2 cent onder die van FrieslandCampina ligt.
Bovendien stort Arla het geld van verkochte fabrieken – waarin de leden hun geld hebben geïnvesteerd – sinds enkele jaren in een apart fonds. De opbrengsten worden slechts uitgekeerd aan de leden als Arla na vier jaar dit geld nog niet heeft geherinvesteerd. Komend voorjaar moet er een bedrag worden vrijgemaakt uit dit fonds maar de leden geloven het nog niet.
Veel onvrede dus. En het gevoel geen inspraak te hebben in de grote coöperatie. Voor Denen is er echter weinig keus, het is lid zijn van Arla, zelfzuivelen of stoppen.
De volgende dag mag ik drie melkveebedrijven bezoeken. Dat is altijd leuk. Gewapend met een video camera, want het thuisfront is ook zeer geïnteresseerd, bezoek ik eerst het bedrijf van Kjartan Poulsen, bestuurslid van LDM en mijn gastheer.
Zijn halfjaar oude stal naar Texaans voorbeeld is een plaatje. In de onderkelderde melkput (zij aan zij, met rapid exit) melkt hij de meeste van zijn vierhonderd melkkoeien. Het biologische melkveebedrijf van Kjartan houdt de droge koeien en de koeien die behandeld zijn, in de oude stal waar de behandelde koeien ook worden gemolken. Het bedrijf van zijn compagnon (waarmee hij een loonbedrijf runt dat 1400 hectare land bewerkt van collega-boeren) melkt 250 koeien in drie Lely melkrobots. Een hele prestatie. Het bedrijf is efficiënt en richt zich op hoge productie. En dan is er nog het bedrijf van de voorzitter van de LDM die net een nieuwe stal voor nog eens driehonderd koeien bouwt. De koeien worden net gemolken in de carrousel, als wij arriveren.
Omdat ik weet dat de Deense melkveehouderij in de liquiditeitsproblemen zit, vraag ik me af hoe ze het allemaal doen. Er begint me wat te dagen als de LDM-voorzitter me drie foto’s laat zien van melkveebedrijven die hij aan Nederlanders heeft verkocht, aha…
Vrijdagavond 8 uur stap ik thuis weer over de drempel, de reis naar Denemarken heeft stof tot nadenken opgeleverd over thema’s waar we de komende tijd actief mee bezig zijn.
Sieta van Keimpema,Voorzitter DDB
Sieta van Keimpema schrijft vaker over wat zij de afgelopen tijd heeft gedaan. Dit kan u voortaan lezen in de "weblog" aan de rechterzijde van deze pagina.