donderdag 3 oktober 2019auteur: Leeuwarder Courant
Landbouw juist verwerker stikstof’
‘RIVM meet stikstofneerslag in werkelijkheid helemaal niet’
Het verwijt dat de veehouderij de grootste stikstofvervuiler is van Nederland deugt van geen kant, zo betoogt het Mesdagfonds dat volgende week maandag overleg heeft met de commissie-Remkes.
Het RIVM, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu in de landbouw, stelt dat de veehouderij via ammoniak verantwoordelijk is voor circa 46 procent van de stikstofuitstoot in Nederland. Het instituut trekt daaruit tevens de conclusie dat de landbouw daardoor ook de grootste bron is van de stikstofneerslag in de bodems van kwetsbare natuurgebieden die daardoor overwoekerd dreigen te worden door grassen, brandnetels en andere stikstofminnende vegetatie.
Het Mesdagfonds in Leeuwarden hekelt deze rekenmethode al jaren. De landbouw mag dan veel stikstof uitstoten, de sector neemt ook weer stikstof op doordat gras en gewas het maar wat graag als gratis meststof benutten. Niet alleen de stikstof uit de landbouw, maar ook die uit het verkeer, de luchtvaart en de industrie, verklaart Mesdag-voorzitter Jan Cees Vogelaar. Het fonds financiert landbouwonderzoek uit de voormalige gelden die melkveehouders moesten betalen als ze tweede klas melk leverden.
Vogelaar heeft becijferd dat in Nederland jaarlijks 215 miljoen kilo stikstof neerslaat, waarvan 92 miljoen afkomstig is uit de landbouw. Van die totale stikstofneerslag valt 118,5 miljoen kilo neer op landbouwgrond, waardoor de agrarische sector per saldo 26,5 miljoen kilo stikstof meer opneemt dan ze zelf in de atmosfeer brengt.
Het Mesdagfonds hekelt verder de manier waarop het RIVM de stikstofneerslag meet. Vogelaar: ,,Want dat doet het RIVM namelijk niet, dit meten. Het meet alleen de luchtconcentraties die vervolgens in rekenmodellen worden verwerkt om de neerslag te bepalen. Wat die verwerking inhoudt, daar wordt zeer geheimzinnig over gedaan.”
De kritiek van het Mesdagfonds is inmiddels ook de commisie-Remkes ter ore gekomen. Volgende week maandag heeft Vogelaar een gesprek met enkele commissieleden. Remkes adviseerde onlangs om met spoed veebedrijven op te kopen rondom natuurgebieden en de maximum snelheid hier te verlagen
Om meer duidelijkheid te krijgen over de herkomst van stikstof op natuurgebieden, heeft het Mesdagfonds de Universiteit van Amsterdam onlangs verzocht hier onderzoek naar te doen. De onderzoekers zullen werken met ‘gemerkte stikstof’ (isotopen). Dat maakt het mogelijk om te bepalen waar de in de natuur belande stikstof vandaan komt: uit de landbouw, het (vlieg)verkeer of de industrie. ,,Als je wilt dat maatregelen tegen stikstof effectief zijn, dan moet je weten om hoeveel stikstof het gaat en waar die precies vandaan komt’’, stelt Vogelaar.
Het RIVM beweert dat de cijfers van het Mesdagfonds niet kloppen, maar kon nog niet zeggen hoe de rekensom wel gemaakt moet worden. ,,Daar is men nu druk aan het uitzoeken”, verklaart een woordvoerder. Over de werkwijze van de rekenmodellen zegt hij dat het RIVM geen geheimen heeft, maar dat het nog niet gelukt is om een afspraak te maken met het Mesdagfonds.
Jan Cees Vogelaar is morgenavond een van de sprekers op de BoerenBeleefdag van Mulder Agro in Kollumerzwaag.