donderdag 3 oktober 2019auteur: Leeuwarder Courant
Natuurlijk was niemand boos, wij zorgen iedere dag voor het ontbijt
‘Politici gaan beter naar ons luisteren. Carola Schouten komt erop terug’
Wat begon met een persoonlijke noodkreet op Facebook eindigde met het grootste georganiseerde boerenprotest in decennia. Initiatiefnemer Bart Kemp is tevreden, maar ook nog steeds woest dat ‘we’ het eerlijke verhaal van het boerenbedrijf niet te horen krijgen.
the day after
‘Kun je me horen? Ik heb bijna geen bereik.’’ Bart Kemp loopt weer tussen zijn schapen in het groen van de Gelderse Vallei, ver weg van de politici in Den Haag. ,,Het was een hele mooie en rustig verlopen dag. Veel steun van de bevolking en weinig kritiek. We hebben ons standpunt kenbaar kunnen maken. Zelfs The New York Times schreef over ons. Nu gaat het om het resultaat. Wordt vervolgd.’’
Nog meer files van meer dan 1000 kilometer?
,,We zullen als Stichting Agractie zeker van ons laten horen. We stellen publieksvriendelijkheid dan voorop. De volgende actie zal zonder grote gevolgen voor het publiek zijn. Ik kan nog niet zeggen wat.’’
Zo spontaan als het protest gisteren oogde – getergde boeren uit alle windstreken leken op eigen initiatief met gebalde vuist naar het Malieveld te rijden – zo georganiseerd was de werkelijkheid. Kemp begon klein op Facebook, maar al snel kreeg hij steun van machtige partijen. Voor zover bekend steunden tien grote bedrijven, onder andere slachthuisgigant Vion (omzet 4,6 miljard euro) en veevoerderreus De Heus (omzet 3 miljard euro), de protestdag financieel. Ze maakten tienduizenden euro’s over om ook hun belangen te beschermen. Veevoerproducent For Farmers (omzet 2,4 miljard euro) betaalde een communicatiebureau om het verhaal van de hardwerkende boer over te brengen. Het werkte. De langste ochtendfile ooit leidde niet tot woeste taferelen op de snelweg.
Waarom werden automobilisten in de file niet boos?
,,Omdat wij elke dag voor het ontbijt zorgen. Als we dan eens in de dertig jaar voor wat overlast zorgen, dan snapt iedereen dat toch?’’
U vindt het evenwicht in het debat zoek.
,,Het beeld dat de gemiddelde burger heeft, strookt niet met de aandacht van de media voor die ene procent van de bevolking die geen dierhouderij wil. Politici doen op basis van emoties, rekenmodellen en aannames uitspraken over gewasbeschermingsmiddelen en dierhouderij, niet gebaseerd op feiten. Voor de bühne. Daar zit een groot deel van het probleem.’’
U trok de microfoon uit handen Tjeerd de Groot, het D66-Kamerlid dat de veestapel wil halveren. Was dat wel zo’n gelukkige ingreep?
,,D66 benaderde ons of ze mochten spreken. We hebben geantwoord: Wij gaan ons statement maken, jullie gaan luisteren. Voor hij het podium opging, heb ik gezegd: je krijgt twee zinnen, niet meer. De Groot ging door. Daaruit blijkt de onbetrouwbaarheid van zo’n man. Hij luistert niet naar ons op óns podium. Wie is er dan onbeschoft?’’
Minister Schouten is een oude bekende van u, jullie zaten vroeger in dezelfde vriendengroep. Hoe reageerden die oude vrienden op uw harde kritiek op haar beleid?
,,De vrienden van toen zijn niet meer de vrienden van nu. Ik ben verhuisd. Het was wel moeilijk voor me, maar ik vertolkte de gevoelens van duizenden boeren die daar stonden. Ik had geen andere keuze. Dat beseft ze heel goed.’’
Het imago van de boer is gezien de steun helemaal niet zo slecht.
,,Het gaat niet om het imago, het gaat om weten hoe ons voedsel wordt verbouwd. En dat ons verhaal wordt uitgelegd en niet wordt geframed met verhalen over gif en dierenleed. Het gaat om scholing. Leg uit dat we gewasbeschermingsmiddelen nodig hebben omdat je anders niet heel het jaar, maar slechts twee maanden in het jaar appels kunt eten omdat ze anders verrotten.’’
Is het Haagse schip een beetje van koers veranderd?
,,Het heeft wel even gedaverd in Den Haag. Ik denk niet dat ze iedere week op ons zitten te wachten. Er was aandacht voor het eerlijke verhaal van de boer. Politici gaan beter naar ons luisteren. Carola Schouten komt erop terug. Dat heeft ze ons toegezegd.’’