donderdag 19 december 2019auteur: Leeuwarder Courant
Onvrede vooral onder jonge boeren
Het aandeel jonge agrariërs bij de demonstraties was gisteren opvallend groot. Agrarische Jongeren Friesland vindt de conclusie dat de jeugdige boer steeds radicaler wordt stigmatiserend.
Jonge boer is op ramkoers’, zo kopte dagblad Trouw gistermorgen. Op basis van een groot opinieonderzoek onder agrariërs wordt geconcludeerd dat boeren hun benarde positie niet langer accepteren en dat ze in opstand komen tegen alles wat hun erf bedreigt. Ze zijn ook veel kritischer geworden op politiek, hun traditionele belangenorganisaties en de media. Ruim 70 procent van de boeren ontkent het stikstofprobleem en ruim 65 procent van de boeren steunt de radicale koers van het dit jaar opgerichte Farmers Defence Force. Vooral onder jonge boeren zou veel steun zijn voor harde acties.
Voorzitter Eke Folkerts van Agrarische Jongeren Friesland vindt radicalisering een veel te groot woord. ,,Iemand die radicaliseert is geneigd om extremistische daden te plegen. Dat is niet aan de orde en ik vind het artikel dan ook stigmatiserend.”
Ze erkent wel dat de onvrede onder jonge boeren bovengemiddeld groot is. ,,Wat wil je als je in korte tijd zoveel over je heen krijgt in de wetenschap dat je nog een heel arbeidzaam leven voor je hebt. De bedrijfsovername is al een zeer complex proces en dan worden er ook nog allerlei drempels opgeworpen, zoals de fosfaatwetgeving, de stikstofproblematiek en de bureaucratie die dat met zich meebrengt. Dat voelt als tegenwerken.”
Folkerts wijst er daarnaast op dat de overheid zich niet altijd betrouwbaar toont. Zo beloofde minister Carola Schouten dat jonge, grondgebonden boeren voorrang krijgen bij de verdeling van de fosfaatrechten uit de fosfaatbank, om vervolgens die verdeling voor onbepaalde tijd uit te stellen. Ook is er al meerdere malen getornd aan het fonds voor jonge boeren van 75 miljoen euro. ,,Elke keer moeten we de overheid terugfluiten. Dat gebeurt dan vervolgens wel, maar het is niet zoals het hoort.”
Dat boeren twijfelen aan het stikstofprobleem, begrijpt de AJF-voorzitter. ,,Er blijft een grote mate van onzekerheid kleven aan al die modellen. Ook is het onrechtvaardig om bij deze problematiek vooral te wijzen naar de landbouw.”
Trouw publiceerde ook in de zomer van 2018 een groot opinieonderzoek onder boeren. Toen bleek dat 75 procent van de agrariërs juist wilde vergroenen om een nieuwe toekomst op te bouwen. Die stemming is door de stikstofperikelen behoorlijk omgeslagen.
Han Wiskerke, hoogleraar rurale sociologie aan Wageningen University, had verwacht dat jonge boeren groen innoveren wel zouden blijven omarmen. ,,Dat is niet het geval. Zij gooien juist de kont tegen de krib.”