donderdag 28 januari 2021auteur: Hennie de Zwaan

Verbazing over “boetekleed” Rabo, en over kwalijke suggestie stikstofuitstoot!

Met verbazing lazen wij de “schuldbekentenis” van de Rabobank in Trouw van 28 januari 2021, waarin bij monde van directeur duurzaamheid Bas Rüter - voorafgaand aan een uitzending van Zembla - alvast het boetekleed uit de kast lijkt te worden gehaald. Rabobank geeft aan, als financier, medeverantwoordelijk te zijn voor het landbouwsysteem van nu, dat is voortgekomen uit een “belangrijke maatschappelijke vraag”. Als dit de oorzaak is, dan zijn niet alleen de boeren en de bank als medeverantwoordelijke, “schuldig” aan het huidige systeem, maar zijn de maatschappij en beleidsmakers die hebben gehandeld naar diezelfde “maatschappelijke vraag”, net zo goed en misschien zelfs nog wel meer “schuldig”.

Zonder de uitzending van Zembla te hebben gezien (immers die wordt pas vandaag om 20.25 uur uitgezonden) is het lastig een oordeel te vormen over de inhoud van Zembla, maar het artikel in Trouw, nog eens kritisch lezend, is het eigenlijk meer een pleidooi voor een nieuwe richting voor de bank (en hoogstwaarschijnlijk een daarbij behorend “nieuw” verdienmodel voor die bank) dan een “boetedoening”. 

De tweede verbazing, in het artikel, betreft de bewering dat naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State, minister Schouten verplicht wordt om adresgegevens van de zogenaamde PAS melders te publiceren. Er wordt melding gemaakt van “…waar boeren wonen die in het verleden, onder de destijds geldende PAS regeling, te veel stikstof produceerden”. Dit is een typisch gevalletje van de klepel en de klok. Maar wel één die een heel kwalijke suggestie in zich heeft, namelijk: deze boeren zouden te veel stikstof hebben geproduceerd. Dit is feitelijk onjuist.

De betreffende boeren hebben onder de toen geldende wetgeving een melding gedaan (zij konden zelfs geen vergunning aanvragen, omdat zij niet aan de voorwaarden voor een vergunningaanvraag voldeden). Dat hun stikstof uitstoot daarmee “te veel” zou zijn, is te kort door de bocht. Van de PAS melders werd de emissie in zijn totaliteit gewoon meegenomen in de berekeningen in model Aerius. Die emissie van veehouderijen wordt berekend met Aerius op basis van RVO-cijfers en uit het I&R systeem (red. registratiesysteem voor dieraantallen). Daarna wordt de depositie (neerslag) van stikstof op stikstofgevoelige natuur, berekend. En om deze depositie gaat het uiteindelijk.

De dieraantallen zijn dus de input en niet of een bedrijf wel of niet een vergunning heeft.

Nog even terug naar de cijfertjes tenslotte, wellicht dat er wat vlot overheen gelezen wordt en dat het artikel in Trouw puur over de landbouw lijkt te gaan. Maar schijn bedriegt! De 3 grote banken hebben 81 miljard uitstaan bij bedrijven die stikstof uitstoten en daardoor onder druk zouden kunnen komen te staan. Rabobank heeft als belangrijke speler in de Nederlandse landbouw zo’n 30 miljard Euro uitstaan. Blijft er toch even voor het gemak, over de duim gerekend, nog minstens een even groot deel van de uitgezette leningen over voor “andere” sectoren, maar om het daar over te hebben lijkt een wat ongemakkelijk gespreksonderwerp te zijn… 

Mocht u het artikel in Trouw gemist hebben dan kunt u het hier lezen!

Het DDB-bestuur

Hennie de Zwaan, secretaris