maandag 1 maart 2021auteur: DDB
Verkiezingen, partijen lonken op verschillende manieren naar de boer….
Stemadvies: dat gaat de DDB niet doen. Een ieder is vrij om te stemmen op een partij waarvan hij denkt dat deze het dichtste bij zijn/haar meningen en overtuigingen ligt. Maar, we kunnen u wél laten zien hoe de partijen in de Kamer de afgelopen jaren op belangrijke landbouwthema’s hebben gestemd. Zodat u zich niet alleen hoeft te richten op de woorden (beloftes) in het partijprogramma, maar ook op de gerealiseerde dáden van de partij van uw keuze. Daarnaast hebben wij geprobeerd de verschillende partijprogramma’s voor u op een rij te zetten met betrekking tot het onderdeel landbouw, want bij deze Tweede Kamerverkiezingen doen er ook nieuwe partijen mee, die nog geen stemverleden hebben. Mogelijkerwijs kan ons overzicht, u helpen een keuze te maken voor de verkiezingen op 17 maart 2021.
Stikstof en stemmen
Van oudsher stemde de agrarische sector op voor hen vertrouwde partijen, zoals de VVD, CDA, SGP en CU. Naar aanleiding van de stikstofcrisis in ons land, voelen veel boeren zich in de steek gelaten door de politieke partij van hun voorkeur. Een aantal nieuwe partijen, zoals de Boer Burger Beweging, richt zich met haar verkiezingsprogramma o.a. op de teleurgestelde boer. Worden oude partijen dit jaar afgestraft tijdens de verkiezingen?
Er is in ieder geval veel keus op 17 maart! Er doen 37 partijen mee, van de voor een groot deel zittende partijen in de Tweede Kamer geven wij u een kort overzicht (inclusief twee nieuwe partijen, Boer Burger Beweging en Ja21). Er zijn veel verschillen en rollen die de boer worden toebedacht. Naast de verschillende verkiezingsprogramma’s kan het verstandig zijn om ook eens te kijken welke moties en amendementen ze hebben ingediend en hoe de partijen daarop vervolgens hebben gestemd. Een aantal daarvan hebben we voor u op een rij gezet.
Boer Burger Beweging
"GEZOND VERSTAND VOOR EEN GEZOND PLATTELAND"
- behoud van het platteland door, o.a., een halt toe te roepen aan de uitverkoop daarvan
- goede landbouwgronden blijven beschikbaar voor voedselproductie
- beleidswijzigingen op basis van meten = weten
- praktisch uitvoerbaar mestbeleid invoeren
- minder wet- en regelgeving
- waterbeheer en waterberging voorrang in beleid en uitvoering
- handhaving geborgde zetels waterschappen
- Noordzee en IJsselmeer worden niet vol gezet met windmolens
- gezond verstand dient te regeren
- geen gedwongen uitkoop omwille van stikstofruimte
- hekelt handelsverdragen als CETA die de concurrentiepositie van boeren in Nederland
- verzwakt
- wil af van het frame dat boeren de boosdoeners/vervuilers zijn
- boerennatuur is ook natuur, zonder boeren geen natuurbeheer
- kostprijs boeren omlaag (met name die, ten gevolge van wet- en regelgeving)
- emissies versus vastlegging verrekenen (uitstoot minus vastlegging = werkelijke uitstoot)
- Ctgb bepaalt de toelating van gewasbeschermingsmiddelen, niet de emotie van de politiek
- boeren belonen via de prijs van hun product, voor investering in biodiversiteit
- nieuwe innovatieve systemen die kostprijsverhogend zijn, doorrekenen in de prijs van voedsel
- introductie fonds gefinancierd door supermarkten waaruit boeren worden vergoed voor extra (bovenwettelijke) eisen en inspanningen
- minder antibiotica mag nooit leiden tot verminderd dierenwelzijn, evenals het voeren van
- dieren met minder eiwit (geen verplichting reductie van eiwit in voer)
- schademeldingen Faunafonds dienen gratis te worden
- handhaven nulstand wilde zwijnen buiten aangewezen natuurgebieden
- waar welzijnsregels tot een hogere kostprijs leiden, dienen supermarkten dit door te berekenen aan de consument (zonder extra opslag) en daarover transparant en eerlijk
- communiceren
Lees hier het hele programma “gezond verstand voor een gezond platteland”
SGP
"IN VERTROUWEN"
- drastische veranderingen nodig om de sector weer sterk te maken
- inzetten op een beter verdienmodel voor de boer die het financieel gezien moeilijk heeft
- frame dat de boer de boosdoener is moet verdwijnen
- Nederland dient een landbouwsector te hebben die een bijdrage levert aan de internationale voedselvoorziening
- handelsperspectief voor sector en een eerlijke prijs
- duidelijk, consistent en duurzaam beleid
- vitale en duurzame sector
- landbouw- of voedselakkoord tussen boeren, supermarkten en andere ketenpartijen
- afspraken nationaal beleid niet laten doorkruisen voor vergaande EU Farm-to-Fork strategie
- wie rood staat, kan niet groen zijn (duurzaam verdienmodel met actievere rol voor overheid)
- omschakelfonds voor verduurzaming land- en tuinbouw
- fiscale voordelen handhaven (landbouwvrijstelling, lagere energie- en omzetbelasting)
- blijvende financiële ondersteuning via EU, vergroening kan niet terug verdiend worden via de markt
- 1/3 inzet EU-budget landbouwbeleid inzetten voor gerichte vergroening en duurzame innovatie
- directe inkomenssteun niet belasten met strenge vergroeningseisen
- stimuleringsregelingen voor jonge boeren behouden
- afromingspercentage bij afdracht fosfaatrechten moet omlaag
- aanpassing (EU)mededingingsbeleid, aanscherpen verbod op misbruik marktmacht
- groter deel van de marktprijs dient terecht te komen bij de producenten
- indien nodig regulering van markt en productie (voorkomen schommelingen prijzen en overschotten)
- pachtwetgeving aanpassen zodat pacht een duurzaam financieringsinstrument
- voorkomen ongelijk speelveld bij o.a. internationale handelsverdragen
- eco-diensten inzetten (CO2 vastlegging in de bodem, waterbuffering, meer biodiversiteit)
- geen verplichting mest die op eigen land uitgereden kan worden, af te voeren
- invoering fosfaatvrije voet voor alle meststoffen met een hoog organische stof gehalte
- ondersteuning bij investeringen in emissiereductie bij de bron (meer geld naar boerenerf)
- niet elke snipper natuur in een Natura 2000-gebied valt onder het juridische beschermingsregime
- invoering lokale depositiewaarden en aanpassing stikstofrekenmodellen (wettelijk vastgestelde doelen moeten van tafel)
- vrijstelling kleine emissies en deposities
Lees hier het verkiezingsprogramma van de SGP, op bladzijde 117 kunt u het hoofdstuk landbouw lezen.
PvdA
"EEN EERLIJKER EN FATSOENLIJKER NEDERLAND"
- invoering vleestax om consumptie van vlees zoveel mogelijk te verminderen
- veestapel kan kleiner
- verbod gebruikt pesticiden
- steun aan duurzame boeren
- geen subsidies voor intensieve veehouderij
- bij uitbraak zoönose, bijvoorbeeld, mond-en-klauwzeer of Q-koorts staat de volksgezondheid voorop
- meer geld voor welzijnsteams van de NVWA
- drastisch verlagen sterfte jonge dieren veesector
- verplicht cameratoezicht in slachthuizen
- verdeling onderzoeksgelden landbouw
Klik hier om de samenvatting Landbouw, dierenwelzijn ten voedsel te lezen
VVD
“HET TOVERWOORD IS INNOVATIE. GEEN GEDWONGEN KRIMP; FINANCIELE STEUN VOOR EMMISSIEARM, TIJDELIJK LEEGSTAAN STALLEN; TEGENGAAN ONGELIJKE MACHTSVERHOUDINGEN; RUIMTE IS SCHAARS; BOEREN STOPPEN VANZELF”
- innovatieve alternatieven voor vlees
- haalbare en realistische doelen
- krimp is niet het doel wat stikstofreductie landbouw betreft, of gedwongen snijden in sectoren
(en geen generieke inperking van fosfaat- en of dierenrechten - innovatie van de sector is de kern van de land- en tuinbouw van de toekomst
- financiële steun voor vrijwillige stoppers
- regelgeving mag niet strenger zijn dan elders in Europa
- wereldleider blijven op het gebied van efficiëntie en productie
- agrarisch gronden voor meer doelen inzetten: agrarisch natuurbeheer, recreatiepaden over
boerenland - optimaliseren grondgebruik voor zowel boeren als omwonenden
- goede (financiële) regeling voor boeren die willen stoppen
- ruimte bieden aan boeren die verder willen met hun bedrijf
- belangrijke rol voor Nederland bij het voeden van een groeiende wereldbevolking
- geen wettelijke verplichting tot weidegang
- meer samenwerking in land- en tuinbouw mogelijk maken door aanpassing Mededingingswetgeving
- versterken positie boeren tegenover supermarkten (goed verdienmodel voor de boeren)
- eerlijke prijzen voor boeren voor producten waar bovenwettelijke eisen aan zijn gesteld
- hervorming EU-landbouwbeleid (innovatie, efficiëntie en duurzame landbouw)
- strategische inzet Europees landbouwbeleid om de wereld van voedsel te kunnen (blijven) voorzien
- scherpere controle voedselveiligheid (NVWA)
- meer samenwerking landbouw – NVWA
- verbeteren luchtkwaliteit rondom stallen in vee-dichte gebieden
- financiële steun emissiearm produceren
- verder terugdringen antibioticagebruik
- geen strengere Nederlandse uitwerking bij de invoering van Europese richtlijnen (Nitraatrichtlijn, Kaderrichtlijn Water)
- de VVD is van mening dat de Wet Stikstofreductie en natuurverbetering een oplossing biedt voor de PAS-melders en vrijgestelden en staat pal voor de uitvoering hiervan
- inzetten op een realistisch en haalbaar natuurbeleid, geen nieuwe aanmelding of aanwijzing Natura
- 2000-gebieden.
- aanpak landelijke stikstofuitstoot via het nieuwe registratiesysteem met balans tussen economische en natuurbelangen
- uitbreiding lijst bejaagbare wildsoorten om schade en overlast te voorkomen
- aanplanten nieuwe hectares bos binnen natuurnetwerken, niet ten koste van areaal kostbare
- landbouwgrond
Het hele verkiezingsprogramma van de VVD kunt u hier lezen: “Samen aan de slag”
JA21
"DUURZAAM; ROBUUST; OOG VOOR DIERENWELZIJN; AAN OPBRENGSTEN KAN OVERHEID NIETS DOEN; KOSTEN WEL DOOR MINDER REGELGEVING; MARKT MOET ZIJN WERK DOEN; KOE IN DE WEI; ROBUUSTE GRONDGEBONDEN VEEHOUDERIJ; INNOVATIE"
- drastische veranderingen nodig in beleid om weer tot een sterke landbouwsector te komen
- correcte cijfers van de stikstofdepositie in landbouwgebieden
- nuchter, redelijk en proportioneel beleid (Ja 21 geeft niet aan of ze de stikstofwet willen veranderen)
- landbouw (en visserij) behouden en versterken, robuust duurzaam met oog voor dierenwelzijn
- verdienmodellen staan onder druk, de hele keten dient hier (inclusief consument) verantwoordelijkheid voor te nemen
- kwaliteit i.p.v. kwantiteit
- doordachte regelgeving, eenvoudige uitvoerbaarheid en beheersbare kosten (bijvoorbeeld t.a.v. fosfaat, maakt het verschil tussen winst of verlies)
- stimuleren weidevogels door financiële stimulans aan boeren en terreinbeheerders i.p.v. inhurenadviseurs voor projecten
- vermindering EU-regelgeving (reductie politieke wensen)
- markt haar werk laten doen binnen maatschappelijke kaders, zonder dwang door marktverstorendesturing en regelgeving
- herijking Natura 2000-beleid (wat er moet gebeuren wordt niet toegelicht door Ja21. Meer, minder?)
- zorgvuldige inbedding belangen in bedrijfsvoering (gewasbeschermingsmiddelen, antibiotica enz.)
- minder mestwetgeving en regelgeving robuust grondgebonden veehouderij;
- nuchter, redelijk en proportioneel beleid of het stikstofdossier, evenwichtige belangenafweging
- koeien in de wei en regelgeving die dit faciliteert in plaats van beperkt
Wilt u het verkiezingsprogramma in zijn geheel lezen van JA21, klik dan hier, landbouw vindt u op pagina 66.
CDA
"LANDBOUW BELANGRIJK; STRATEGISCHE WAARDE: LANGJARIGE DUURZAAMHEIDSDOELEN: EERLIJKE PRIJS; OVERHEID/BANKEN OOK AAN ZET; VOEDSELSCHEIDSRECHTER"
- er dient een grondig nieuw stikstofplan te komen
- langjarige regelingen en perspectief voor de boeren, en geen zwabberend beleid
- geen halvering of gedwongen krimp veestapel
- reductie stikstofemissie is mogelijk zonder (gedwongen) krimp
- duurzamere sector in goede balans met de natuur
- halen duurzaamheidsdoelen overlaten aan de sector
- budgetten inzetten voor verduurzaming landbouw
- behouden internationale handelsverdragen om productie en voedselkwaliteit te beschermen
- consumenten stimuleren tot kopen lokale producten (btw op Europese groente en fruit omlaag)
- versnelling duurzaamheid door vakmanschap en innovatie
- voldoen aan eerder gestelde limieten op fosfaat en stikstofemissies
- werken aan een eerlijke prijs voor de boer (duurzaam werken: meer kosten en minder opbrengst)
- financiële ondersteuning bieden aan sector door banken en overheid
- uitbreiding omschakelfonds investeringskredieten met een risico- en transitiefonds
- tegen gedwongen onteigening en behoud landbouwgrond voor de landbouw
- bestaande budgetten uitkoopregelingen ook openstellen voor verduurzaming stallen en productiemethoden mits voor hetzelfde geld betere resultaten kunnen worden geboekt
- beschermde status vitale landbouwgronden (toekomst platteland en voedselzekerheid)
- goede balans met ruimte voor natuur, wonen en recreatie
- betere en eerlijke prijs voor de boer
- kortere ketens van het land naar het bord (stimuleren lokaal en regionaal)
- oprichten nieuwe ketencoöperaties (samenwerking agri-foodsector: productie, kwaliteit, toezicht,
- duurzaamheid, biodiversiteit en eerlijke prijs)
- handhaven geborgde zetels waterschappen
- terugdringen bodemdaling veenweidegebieden
Het verkiezingsprogramma “duidelijke taal” van het CDA leest u hier.
CU
"KIEZEN VOOR WAT ECHT TELT"
- landbouw moet worden hervormd
- meer produceren om kostprijs te drukken moet stoppen
- meer kruidenrijk grasland en biodiversiteit
- minder gewasbeschermingsmiddelen
- kringlooplandbouw (meer ruwvoer van eigen land, dierlijke mest lokaal gebruiken)
- krimp veestapel
- hogere prijs agrarische producten, food-fonds gevoed door supermarkten, beloning voor de boer voor extra prestaties op het gebied van milieu en dierenwelzijn
- stimuleren consumenten lokaal en seizoensgebonden producten te kopen
- meer extensieve landbouwsector
- een voedingspatroon voor de bevolking met meer plantaardige en minder dierlijke eiwitten
- grondgebondenheid als uitgangspunt
- Europese kringlooplandbouw (door Green Deal op Europees niveau)
- regionale grondbanken zodat landbouwgrond zoveel mogelijk beschikbaar blijft voor (kringloop)landbouw
- eiwittransitie voedsel(productie)industrie
- verhoging biodiversiteit met passende beloningsmaatregelen voor de boeren
- uitvoering geven aan het Deltaplan biodiversiteit
- bevorderen kruiden- en faunarijk grasland en meer plas-dras
- invoering dierrechten voor kalveren- en geitenaantallen
- boer als beheerder groene ruimte op basis van beheervergoeding Overheid
- alternatieve gewassen, meer rotatie en strokenteelt (terugdringen pesticiden gebruik)
- beloning voor CO2 opslag in de bodem met steun van de overheid
- ruimhartige compensatie en ondersteuning op weg naar nieuwe verdienmodellen
- verenigen van boeren en tuinders in coöperaties voor nieuwe marktmacht
- afspraken met banken maken m.b.t. leningen voor investeringen die niet bij de transitie naar kringlooplandbouw horen
- laag btw-tarief op gezonde voeding
- minder antibiotica
De standpunten inzake de landbouw uit het verkiezingsprogramma van de CU kunt u hier lezen, de standpunten inzake het klimaat leest u hier.
FvD
"STEM NEDERLAND TERUG"
- voorstander Nexit met behoud van een Europees handelsverdrag (wat dit betekent voor de subsidieuit Brussel die boeren nu ontvangen is onduidelijk)
- meer ruimte voor de natuur (t.b.v. recreatie)
- strengere handhaving NVWA in slachthuizen
- een streep door zinloze en peperdure klimaatplannen
- schonere lucht, bodem, water, meer bomen, meer natuur
- CO2 niet langer zien als vervuiling
- steun aan boeren die op hun land de natuur de ruimte geven
- modernisering stikstofnormen naar Duits model
- stikstofbeleid op de schop, geen buitensporige maatregelen die gangbare activiteiten ontwrichten
- meer aandacht voor producten van Nederlandse bodem
- handhaving met meer slagkracht door NVWA
- grondgebonden veehouderij stimuleren door vermindering regelgeving
- betere politieke belangenbehartiging NL-belangen landbouw (en visserij)
- beschermen boeren en veehouders tegen de wolf
In hoofdstuk 5 Klimaat, innovatie en energie kunt u het programma van FvD, onderdeel Landbouw, veeteelt en visserij lezen.
De verkiezingsprogramma’s van andere partijen, kunt u hier bekijken
- D66 (Er komt een revolutie in de landbouw!)
SP- PvdD
- GroenLinks
Conclusie: voor wat betreft opvattingen liggen GroenLinks, PvdA en SP dicht bij elkaar. Ditzelfde geldt voor het CDA, FvD, SGP en BBB. SGP en VVD komen het dichtst in de buurt bij Ja21.
Wat stemden de partijen?
Op Stemmingen in de Tweede Kamer (klik hier voor alle stemmingen en zoek op landbouwwoordvoerders!) vonden wij de volgende uitslagen over belangrijke landbouwthema’s. Wilt u onze lijst met landbouw gerelateerde stemmingen aanvullen? Stuur dan een mail naar info@ddb.nu en we breiden deze lijst verder uit:
- 17 december 2020:
Voorstel van wet van het lid Bromet tot wijziging van de Wet natuurbescherming en enige andere wetten in verband met het treffen van maatregelen betreffende stikstofemissie en het opnemen van een grondslag voor subsidieverlening voor veestapelreductie en natuurversterking (Wet duurzame aanpak stikstof)
Voor: PvdA, Krol, GL, PvdD, DENK, vKA
Tegen: SGP, SP, 50PLUS, PVV, CDA, D66, VVD, FVD, CU - 17 december 2020:
Motie van het lid Bisschop over de Farm to Fork-strategie kritisch beoordelen
Voor: SGP, FVD, Krol, CDA, VVD, PVV
Tegen: DENK, 50PLUS, PvdD, GL, PvdA, vKA, D66, SP, CU
- 17 december 2020:
Motie van het lid Bisschop over zich uitspreken tegen de ambitie om het mestgebruik met 20% omlaag te brengen
Voor: PVV, FVD, VVD, SGP, CDA
Tegen: D66, PvdD, 50PLUS, PvdA, CU, GL, vKA, Krol, SP, DENK - 17 december 2020
Motie van de leden Geurts en Von Martels over de norm voor ammoniakreductie onderzoeken
Voor: DENK, VVD, CU, FVD, SP, D66, PvdA, CDA, SGP, 50PLUS, Krol, GL
Tegen: vKA, PVV, PvdD
- 13 april 2019:
Motie van de leden Geurts en Lodders over verplaatsing van de Nederlandse houderij van pelsdieren
Voor: FVD, SGP, VVD, CDA
Tegen: SP, PvdA, DENK, 50PLUS, CU, GL, PvdD, PVV, D66 - 1 november 2018:
Motie van de leden Lodders en Geurts over een prikkel voor de NVWA om de kosten laag te houden
Voor: SGP, FVD, D66, VVD, 50PLUS, CU, PVV, CDA
Tegen: PvdD, SP, GL, PvdA, DENK - 19 april 2016:
Gewijzigde motie van het lid Dijkgraaf c.s. (t.v.v. 33979, nr. 131) over in de wet opnemen van een evaluatiemoment en einddatum voor het fosfaatrechtenstelsel
Voor: GrBvK, Klein, PVV, CU, CDA, SGP
Tegen: PvdD, 50PLUS, PvdA, SP, Houwers, GL, GrKÖ, D66, Van Vliet, VVD
c.s.:Jaco Geurts (CDA), Dion Graus (PVV), Carla Dik-Faber (CU), Elbert Dijkgraaf (SGP)
Komt u er niet uit of blijft het een lastige keuze? Doe de boerderij kieswijzer!
Verder organiseert Nieuwe Oogst een landbouwdebat op 11 maart, dat begint om 20.00 uur. U kunt de livestream volgen via: https://www.nieuweoogst.nl/live aan het debat nemen deel het CDA, VVD, D66, SGP, CU, BBB, Ja21 en GroenLinks
Het DDB-bestuur
1 maart 2021