Dutch Dairymen Board - EMB Nieuwsbrief 2016-01

EMB nieuwsbrief: MELK NIEUWS januari 2016

Beste melkveehouders en geïnteresseerden,

Een moeilijk en uitdagend jaar is afgelopen.

Voor mij is het overduidelijk dat de ‘gereedschapskist’ aan beschikbare politieke instrumenten die de Commissie ter beschikking staan om de melkprijs te ondersteunen in het nieuwe quotumvrije tijdperk jammerlijk te kort schiet. Het is heel goed mogelijk dat dit ook al het geval was in het quotum tijdperk maar het bestaan van de quota – deze enige vaste factor – gaf de markt een zekere mate van stabiliteit. Nu, met de quota verdwenen en de inkomens van melkveehouders geteisterd door wilde volatiliteit, moet zelfs de Commissie de feiten onder ogen zien dat deze situatie niet kan voortbestaan. Het is tijd om de politieke waterpistooltjes te vervangen voor wat echte vuurkracht.

Voor degenen die stellen dat de markt de prijs bepaalt en dat de markt geen fouten maakt, kan ik simpelweg stellen dat de markt wel – en vaak – volslagen fout is. De markt wordt namelijk flink geholpen ten aanzien van de melkprijs om de fout in te gaan. Omdat er mensen zijn die van de huidige chaotische op- en neergang van de melkprijs en de volatiele inkomens voor boeren, profiteren. Machtige elementen hogerop in de voedselverwerkende keten hebben groot belang bij deze marktbewegingen: de macht van de voedseldetailhandel is onaangetast door regulerende maatregelen van de overheid of Commissie, zij hebben een licentie gekregen om te handelen naar een ‘win-win’ relatie met boeren en primaire producenten: als er weinig aanbod is nagelen ze hun marges vast door de consumentenprijzen te verhogen en als het aanbod voldoende is, snijden ze in de prijzen van de verwerkers en boeren om zo de extra marges op te blijven slokken. Deze bedrijven mogen al decennialang hun eigen agenda bepalen zonder ook maar een kreetje van protest van zowel de overheid als de EU. Als iemand hun dominantie aan de orde stelt, verschuilen politici zich achter clichés als “het volk goedkoop voedsel geven”, wat dan de rechtvaardiging moet zijn voor het verwoesten van de Europese familie- en kleinschalige boerenbedrijven. De boerenmelkprijzen zijn over heel Europa met 30% tot 40% gedaald. En hoeveel daalden ze in de supermarkten? Over geheel Europa daalden de Europese consumentenprijzen voor melk met 2%. Dit kleine statische feit vertelt je voldoende over wie er profiteert van het huidige systeem van ‘geen vragen stellen en geen antwoorden nodig’.

In 2016 moeten we eisen dat de Commissie eindelijk de moed bij elkaar raapt om deze manifestatie van onrechtvaardigheid een halt toe te roepen omdat het de kern is van het debat over duurzaamheid. Hoe zit het met onze duurzaamheid? Wie maakt zich zorgen over de bedreiging van de duurzaamheid die is ontstaan door het inkomensverlies voor melkveehouders dat wel 35% tot 40% bedraagt in 2015 en ook dreigt voor 2016?

Dat is het werk voor de EMB. Het is onze opdracht. En we moeten er nog harder aan werken.

Ik sluit af door u en de uwen een goed en gezond 2016 toe te wensen.

John Comer, Lid van het EMB dagelijks bestuur en voorzitter van ICMSA Ierland

‘Melk voor Juncker’ campagne

Teveel melk veroorzaakt problemen! Kort geleden werd ook de president van de Europese Commissie, Jean Claude Juncker, hier opmerkzaam op gemaakt. Pakken verse melk werden in december van overal in Europa naar zijn kantoor gestuurd.

Met onze ‘Melk voor Juncker’ campagne, lieten melkveehouders hun frustratie merken over Juncker, die zijn Commissaris van Landbouw vrij spel geeft, ongeacht de consequenties.

Melkveehouders uit België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland en Italië hebben meer dan 1000 liter melk naar Brussel gestuurd. Sommige voorzien van persoonlijke brieven, waarin de afzenders hun moeilijke situatie beschreven en de noodzaak om Hogan te vervangen, onderbouwden.

Foto’s van de 'Melk voor Juncker' campagne

Berichten en video’s op Facebook

EMB persbericht over de ‘Melk voor Juncker’ campagne (18.12.2015)

Al een paar dagen ontvangt de president van de Europese Commissie, Jean Claude Juncker, bijzondere post. Om te protesteren tegen de destructieve melkpolitiek van de Europese Commissie, sturen melkveehouders vanuit heel Europa verse melk naar zijn kantoor. Onder andere verwijten ze hem, dat hij niet heeft gereageerd op de open brief, van de European Milk Board (EMB) waarin de organisatie oproept om landbouwcommissaris Phil Hogan te ontheffen van zijn taak. Juncker kijkt simpelweg toe hoe een belangrijke pijler onder de EU landbouw – de melkproducenten – niet alleen gevaarlijk wordt verzwakt, maar zelfs tot instorten wordt gebracht. Chronische overproductie en de daaruit voortvloeiende lage opbrengstprijzen voor de melk, rukken het bestaan voor melkveehouders weg. Desalniettemin weigeren Hogan en Juncker om een crisis instrument te implementeren voor de melkmarkt dat geen subsidies nodig heeft. Ze houden liever hun ogen gesloten voor de negatieve gevolgen dat hun onverschillige beleid heeft voor werkgelegenheid en ontwikkeling – en dus voor de stabiliteit in en rond de landbouwsector.

Teveel melk veroorzaakt problemen! Dit is een boodschap aan President Juncker,die dit nu van dichtbij mag ervaren.

Regina Reiterer, EMB

Persbericht: Grote Europese melkverwerker introduceert vrijwillige beperking op leveringen

De Nederlandse melkverwerker FrieslandCampina betaalt melkveehouders een bonus voor het beperken van hun melkleveranties

(Brussel, 05.01.2016) Eén van de grootste Europese melkverwerkers, FrieslandCampina, heeft onlangs een belangrijk instrument geïntroduceerd om de productie van nog meer melk te voorkomen. Het idee is om melkveehouders met een bonus aan te moedigen om hun melkproductie niet te laten stijgen of zelfs te laten dalen. De melkproducenten krijgen een bonus van 2 cent extra per kilo melk gedurende de periode van 1 januari tot 11 februari 2016 als ze hun productie niet laten stijgen ten opzichte van de referentieperiode, deze is gebaseerd op de gemiddelde dagelijkse leverantie tussen 13 en 27 december 2015; de referentieperiode.

Sieta van Keimpema, vicepresident van de EMB, ziet het als een bepalend signaal. “De melkfabriek maakt zo ook duidelijk dat onbeperkte groei in productie problematisch is en dat er een instrument moet zijn om in te kunnen grijpen.” Sieta van Keimpema verwijst in dit verband ook naar de keuze van het instrument. “FrieslandCampina heeft gekozen voor een vrijwillige limiet aan de levering of een vrijwillige beperking van de levering. Omdat dit een heel effectieve manier is om het volume te beperken. Het betekent dat positieve actie ondernomen kan worden in de markt en verstoringen kunnen worden voorkomen, vervolgt Van Keimpema. Dit instrument moet niet alleen door individuele melkfabrieken worden geïmplementeerd maar in heel Europa en centraal aangestuurd. Het initiatief van individuele melkfabrieken is niet genoeg. Het is in het bijzonder de taak van politici om het correcte juridische raamwerk hiervoor te ontwikkelen om het marktvolume vast te stellen waarmee melkprijzen kunnen worden bereikt die de productiekosten dekken.

De afgelopen maanden heeft de ongecontroleerde groei in melkproductie als de totale strategie van de EU, grote problemen veroorzaakt en veel melkveehouders te gronde gericht. Met melkprijzen die in meerdere gevallen niet hoger zijn dan 20 cent per kg, is het onmogelijk voor veel melkveebedrijven om dit vol te houden.

Het feit dat een belangrijke zuivelverwerker de teugels strak trekt door een vrijwillige restrictie op de melkleveranties in te voeren, geeft opnieuw aan hoe ernstig de situatie is. Zinspelend op de passieve houding van de EU-commissaris voor Landbouw Phil Hogan, is Van Keimpema onvermurwbaar: “De EU politici moeten eindelijk ingrijpen, deze ontwikkeling stoppen en hun onverschillige houding laten varen.” Haar krachtig appel aan de Commissaris: “Implementeer een Markt Verantwoordelijkheid Programma op EU niveau met vrijwillige restrictie op de melkproductie als belangrijkste element om herstel van de melkmarkt mogelijk te maken.”

EMB persbericht

België: overproductie resulteert in verliezen

FrieslandCampina is een coöperatieve melkverwerker in Nederland die ook melk ophaalt in België bij ongeveer 900 Belgische melkproducenten. Ze hebben een grote melkfabriek in het Vlaamse deel van het land. Overproductie is de reden om een deel van het melkoverschot van de Nederlandse producenten/leden te verplaatsen naar deze fabriek.

Nu zijn de helft van de Belgische leveranciers die hun melk aan deze fabriek leveren, gedumpt: in een paar weken tijd moeten ze uitkijken naar een andere melkfabriek die hun melk op wil halen. FrieslandCampina België heeft besloten om vanaf 1 juli 2016 te stoppen met het ophalen van de melk van 443 Belgische melkveehouders. De officiële reden voor dit besluit is om de nationale productie aan te passen aan de vraag uit de markt in België. Volgens een persbericht van FrieslandCampina was er in België meer melk geproduceerd in 2015 dan er in het land kan worden verkocht.

De echte reden is echter evident voor mij: Nederlandse melkveehouders zijn coöperatieve leden, de Belgische niet! De Nederlandse leden zijn bevoordeeld en hebben het recht meer melk aan te leveren ten koste van de niet-leden (in dit geval de Belgische melkveehouders). Daarom moet een deel van de melkveehouders nu een andere melkfabriek zoeken. Het andere deel- degenen die mogen blijven – hebben slechts de garantie dat ze drie jaar kunnen blijven.

De zogenaamde “concurrent” Milcobel heeft nu een overeenkomst getekend om de melk van de getroffen melkproducenten op te halen. FrieslandCampina betaald melkveehouders die lid worden van Milcobel vanaf 1 februari 2016 een bonus van drie cent per liter melk gebaseerd op de productie van 2015. Hiervan gaan 2,5 cent naar de ledenrekening van Milcobel en de melkveehouders behouden een halve cent. Melkveehouders die naar een andere melkfabriek gaan, die na 1 februari naar Milcobel overgaan, of die besluiten te stoppen met de melkleveranties vanaf begin juli krijgen een halve cent per liter melk compensatie.

Milcobel belooft de melkveehouders tevens een bonus als de nieuwe leden hun productie in latere jaren nog verhogen!

Milcobel, dat moet gezegd, betaalt minder uit dan ander melkfabrieken in België. Dus het is nauwelijks een meevaller te noemen! Milcobel hoopt echter met deze transactie zijn bovenmaatse melkpoederfabriek winstgevend te kunnen maken.

Wat we niet moeten vergeten is dat de producenten organisatie (PO) in deze deal totaal is genegeerd: de PO werd pas geïnformeerd over de deal op het allerlaatste moment en FrieslandCampina gaf geen millimeter toe op geen enkel detail in de overeenkomst met Milcobel. Derhalve heeft het hebben van een PO geen enkel positief effect gehad voor onze positie. Het Belgische Copa-lid Boerenbond bleef oorverdovend stil en liet de producenten zitten, zowel met hun problemen als gedurende de onderhandelingen met andere melkfabrieken.

Ondertussen kunnen de coöperatieve leden doorgaan met hun overproductie. Het afstoten van de niet-leden kan hen niet snel genoeg gaan. Het management van FrieslandCampina kan de overproductie van de leden niet aan zolang de niet-leden niet zijn afgedankt.

Degenen die moeten gaan en tekenen bij Milcobel of LDA (Laiterie des Ardennes, red) - de zogenaamde rivalen – stoppen per direct met hun leveringen aan FrieslandCampina. Het gaat het management van FrieslandCampina echter nog steeds niet snel genoeg: ze geven nu een bonus voor degen die een beetje minder leveren.

Vanaf 1 februari moet dit probleem voor het management zijn opgelost (omdat de Belgen er dan uit zijn gegooid) en kan de overproductie versneld doorgaan!

Rik De Coninck, FMB

Huidige situatie in Italië

Zoals in veel andere Europese landen, bevindt de Italiaanse melksector zich in een moeilijke situatie. In 2015 verloren melkveehouders meer dan een miljard euro terwijl de detailhandel hun winstmarges bleven verhogen. Immers, de boerenmelkprijzen daalden fors terwijl de zuivel in de supermarkt drie keer zo duur werd verkocht als de uitbetaalde mekprijs.

Dit is de reden waarom veel Italiaanse melkveehouders mee hebben gedaan aan een demonstratie in november, georganiseerd door COPAGRI en APL (EMB-lid, red.) voor de Coop Italia supermarkt in Pieve Emanuele (Milaan). De melkveehouders eisten een eerlijke melkprijs. In het bijzonder eisten ze dat de retailers deelnemen aan een project om producten die “Made in Italy” zijn, duurder te verkopen. Dit werd gebaseerd op economische data die aantonen dat retailers 20% meer verdienen dan de verwerkers en de boeren. De demonstratie werd herhaald bij andere supermarkten: een konvooi tractoren reed naar een Carrefour supermarkt in Massalengo (Lodi) en toen naar Lactalis in Corte Olona (Pavia). Aan het eind van de demonstratie verklaarden de retailers dat ze belangstelling hadden voor een gezamenlijk project om het “Made in Italy” merk, te versterken.

Het wordt hoog tijd dat Italiaanse politici meedoen en laten zien dat ze zich in willen spannen om Italiaanse boeren te redden met noodzakelijke anticrisis maatregelen in de zuivelsector. Op 18 november deed COPAGRI mee met een demonstratie voor de Assolate zuivelindustrie federatie, om een vergadering vast te leggen om over een eerlijke melkprijs te overleggen.

Eind november, tekenden Lactalis en verschillende andere boerenorganisaties een overeenkomst, waarin voor de komende drie maanden een melkprijs van 36 cent per liter werd vastgelegd. Deze overeenkomst werd zelfs gezien als een overwinning voor de melkveehouders. Jammer genoeg ondertekende de Italiaanse boerenorganisatie Coldiretti deze overeenkomst met Lactalis. Volgens mij is dit een grote vergissing. Daarom heb ik als president van COPAGRI, deze overeenkomst niet ondertekend. De melkveehouders zullen in deze periode zeker 300 miljoen euro verlies lijden. Ik wil mijn leden niet verraden; ik vervolg mijn strijd voor een echt eerlijke prijs voor melkveehouders.

Roberto Cavaliere, president van APL en COPAGRI

Duitsland: postercampagne tegen Merkel, Schmidt & Hogan

Sinds eind 2015, hangen melkveehouders overal in Duitsland posters op met de slogan ‘Merkel, Schmidt & Hogan willen liever melkveehouders ruineren dan melkproductie reguleren! Dit om aan te tonen dat de weigerachtige houding van de Duitse regering, het landbouwministerie en de EU Commissie, de melkveehouders grote verliezen oplevert. De meer dan honderd posters zijn opgehangen op prominente, drukke plekken.

Foto’s van de poster campagne

In december spraken verschillende melkveehouders de Duitse landbouwminister per video direct toe over de hopeloosheid van hun situatie. Kern van de berichten aan de minister: ‘We zitten er tot onze nek in. We hebben gerekend en nog een keer gerekend, gestroomlijnd, geherstructureerd – maar het is nog steeds onvoldoende’. De melkveehouders roepen de landbouwminister op om basisvoorwaarden te maken die het voor hen mogelijk maken om hun producten te vermarkten voor kostendekkende prijzen.

De video boodschappen van de melkproducenten (in Duits)

De Duitse melkveehouders waren ook sterk betrokken bij de ‘Melk voor Juncker’ campagne. De melkveehouders zijn tegen een landbouwpolitiek die alleen de belangen van de voedingsindustrie behartigt en de ondergang van de melkveehouderijen daarbij voor lief neemt.

Thorsten Sehm en Johannes Fritz, BDM

Goed nieuws show: EU Outlook op landbouw

EMB bestuursleden waren aanwezig op een tweedaagse conferentie in Brussel, 1 en 2 december 2015, over de toekomstige uitdagingen voor de landbouwsector. Zoals altijd een goed nieuws show, natuurlijk.

In de eerste sessie geven Tom Vilsack (VS minister van landbouw) en Phil Hogan (eurocommissaris van landbouw)ons een inkijkje in hun visie op de toekomst, de uitdagingen en vooral kansen. Want ze zien de toekomst, zoals altijd, positief tegemoet. Ook aangaande TTIP, die immers en vooral veel vrijheid van keuze oplevert voor de Amerikaanse en Europese burgers.

Over verschillende standaards en prijsverschillen moeten we als boeren niet teveel inzitten: consumenten zoeken immers verschillende producten en daarom is er voor een toegevoegde waarde product uit de EU alle ruimte!

Volgens Hogan is ‘competiveness’ (concurrentievermogen) het antwoord voor de EU landbouw. En daar zijn we de laatste 2 decennia in geslaagd, stelt hij: we exporteren voor concurrerende prijzen naar de wereldmarkt.

Tom Vilsack stipt wel aan dat de vergrijzing onder de landbouwbevolking een probleempje is. Een probleem dat de VS, aldus Vilsack, denkt op te lossen door veteranen, vrouwen en Mexicanen te interesseren in het starten van een landbouwbedrijf.

En met deze paar zinnen geven de twee sprekers – wellicht onbedoeld – aan hoe groot de problemen in de nabije toekomst zijn voor onze voedselzekerheid en plattelandseconomie. Want als de huidige kinderen van de landbouwbevolking niet meer geïnteresseerd zijn in het overnemen van het familiebedrijf en daarmee de garantie van de kennis van het landbouwbedrijf verloren gaat - terwijl agrarisch ongeschoolden de productie van het voedsel voor de wereldbevolking over moet nemen - waar zijn we dan in godsnaam mee bezig?

Wat de sprekers met deze visie op boeren ook ventileren, is het gebrek aan respect voor het werk dat boeren doen, hun kennis en de toewijding die boeren hebben voor hun bedrijf.

Wellicht zijn we concurrerend op de wereldmarkt, maar op wiens kosten? Zijn de productiekosten wereldwijd een “one size fits all” (één maat voor iedereen)? Evenals de standaards, voorwaarden en verdienkansen? De realiteit is dat het landbouwbeleid van de EU al jaren een mislukking is voor boeren. Dat de opbrengsten van alle kostenverlagende technologieën en de groei in arbeidsproductiviteit op boerenbedrijven eenzijdig zijn verdeeld bovenin de levensmiddelenketen. Dat de kosten van alle “duurzaamheidseisen” en voorwaarden om te produceren, eenzijdig neergelegd worden bij de boeren.

Cijfers van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) – gepubliceerd in november 2015 – tonen het overduidelijk aan: het inkomen van de totale economie is vier keer meer gegroeid als dat van de landbouwbevolking vanaf 1995. Terwijl de arbeidsproductiviteit (plus 20%), productie (plus 20%) en het opschalen van de landbouwbedrijven (40% minder boerenbedrijven) , aanzienlijk was, kwamen de voordelen daarvan niet aan bij de boeren. Alle winst werd elders in de keten verdeeld.

De discussies in Brussel op 1 en 2 december richtten zich op de invloed die de landbouw heeft op het klimaat, voedselzekerheid, voedselverspilling etc. Geen enkele spreker richtte zich op het gebrek aan inkomsten voor de boeren. Het mantra is nog steeds om meer te produceren maar nu ook met minder water, energie en gebruik van land weliswaar. Oplossingen worden gezocht in meer eisen, meer voorwaarden, meer technologie.

Zal dit de noodzakelijke voorwaarden opleveren voor continuïteit en rendement voor de landbouw van de toekomst ?

Zal dat de problemen oplossen waarmee boeren worden geconfronteerd?

Helemaal aan het einde van het overvolle programma dat 16 uren bestreek, werden er in het programma op de tweede dag 10 minuten toebedeeld aan de gevolgen voor het boereninkomen. 10 minuten aan het einde van een 2-daags symposium toen al grote aantallen van de aanwezigen vertrokken waren. Dat zegt eigenlijk alles over de interesse die Europese beleidsmakers hebben voor de belangen van boeren.

Sieta van Keimpema, EMB vicevoorzitter en voorzitter van de DDB Nederland

Verzet tegen mega deals – De verontwaardiging tegen TTIP moet leiden tot een beweging

Degenen die tegen het op handen zijnde 'Transatlantic Trade and Investment Partnership' (TTIP) zijn, hebben de wind in de rug. Op 10 oktober, mobiliseerde de beweging 200.000 burgers in een massa protest in Berlijn.

Op 17 november, werd een vertegenwoordiger van een protestalliantie uitgenodigd door de GUE/NGL groep voor een conferentie in het Europees Parlement in Brussel om te discussiëren over de effecten van TTIP en soortgelijke vrijhandelsverdragen op de democratie en de duurzame ontwikkeling. Experts van vier continenten discussieerden over de dreigingen voor het milieu, de ontwikkeling van de rechtsstaat door TTIP en andere soortgelijke "mega-deals" tussen de grootste handelsblokken op de planeet, en de meest recente compromisvoorstellen gepresenteerd door handelscommissaris Cecilia Malmström.

De uitgenodigde activisten en sprekers van de GUE/NGL groep in het Europees Parlement waren het er over eens dat het nieuwe compromisvoorstel van de Commissie betreffende de benoeming van een arbitrage hof onder het vrijhandelsverdrag met de VS, een farce was. De toon van de hoorzitting was echter anders: In het openingspanel, zei de Frans-Belgische publicist Raoul-Marc Jennar dat het verzet tegen TTIP moet leiden tot een beweging die met concrete, op solidariteit gebaseerde alternatieven moet komen voor vrijhandel. Want, zoals Amélie Canonne het publiek er aan herinnerde: "Vrije handel betekent meer rechten geven aan degenen die al meer dan genoeg rechten hebben."

John Hilary, directeur van het 'War on Want' netwerk, blikte terug op de prestaties van de beweging: "We hebben TTIP and CETA herhaaldelijk aangevallen. Maar beleidsmakers leggen steeds weer dezelfde eisen op tafel. Het simpele feit dat de TTIP onderhandelingen nog steeds gaande zijn, is een daad van geweld tegen de wil en het verzet van de burgers".

Canadees Gary Neil toonde met een concreet voorbeeld aan dat het gevaarlijk is voor de burgers van Europa om zich te beperken tot TTIP. Het 'CETA' verdrag tussen de EU en Canada, dat werd ondertekend in september 2014 maar nog moet worden geratificeerd, maakt het voor buitenlandse bedrijven mogelijk gebruik te maken van private arbitrage rechtbanken. Net zoals Canadese bedrijven in het verleden de ISDS procedure zijn gaan gebruiken in het NAFTA verdrag om hun eigen ‘moederland’ voor de rechtbank te dagen. Amerikaanse bedrijven met dochterondernemingen in Canada kunnen ook procederen tegen EU lidstaten in zulke arbitrage rechtbanken.

"Het debat rond TTIP is al enorm, maar samen kunnen we het nog groter maken”, zei de Ierse MEP Matt Carthy, die een appel deed op de deelnemers om nog meer burgers wakker te schudden. Want het is duidelijk dat er momenteel maar twee groepen burgers zijn: “Zij die tegen TTIP zijn en zij die er nog niets van weten”.

Volledige versie van het artikel over de TTIP conferentie (in Duits)

Hanna Penzer

U kunt ons volgen op Facebook

Colofon

European Milk Board asbl
Rue du Commerce 124
B-1000 Bruxelles
Tel: +32 2808 1935
Fax: +32 2808 8265
E-mail: office@europeanmilkboard.org
Website: http://www.europeanmilkboard.org