woensdag 8 april 2020auteur: DDB
Corona crisis en meer dan 84 wetten die er doorheen worden gejaagd als hamerstuk
Ledenbericht
De Corona crisis heeft grote gevolgen. En kent partijen die er “gebruik” van maken op een wijze die niet passend is en zeker niet democratisch. Helaas valt ook het Nederlandse Kabinet, in die categorie.
Momenteel worden er meer dan 84 wetten doorheen gejaagd als hamerstuk. Zonder dat er wordt gedebatteerd over deze wetten, want de Kamer heeft afgesproken dat ze alleen nog debatteren over Corona gerelateerde zaken. De Kamerleden laten zich buiten spel zetten.
Daardoor worden wetten geïmplementeerd zonder dat wij - de betrokken en gedupeerde burgers - onze democratische staatrechtelijke rechten kunnen gebruiken, zoals het recht op demonstratie.
Niet passend bij een democratie! Niet passend bij de huidige democratische beperkingen!
Onderstaand ontvangt u een samenvatting van een kort eerste onderzoek van enkele relevante Europese Richtlijnen en de invulling daarvan door de Nederlandse overheid. Dit korte onderzoek werd ook verspreid onder leden van één van onze collega belangenbehartigers.
Crisis- en Herstelwet
De publicatie in de Staatscourant d.d. 23 maart 2020 van de Regeling Natuurbescherming is een uitbreiding van de Crisis- en Herstelwet. De Crisis- en Herstelwet, aangenomen op 28 februari 2020, wordt momenteel opgetuigd om zo snel als mogelijk boeren volstrekt willekeurig uit het landschap te vegen. Meer dan te halveren. Dat kan op basis van de ruime mogelijkheden die deze wet biedt aan gemeentes, waterschappen en provincies om boeren te onteigenen en/of reductie maatregelen op te leggen. Zelfs al bezit je bedrijf alle benodigde en verleende vergunningen. Sterker nog: vergunningen kunnen op basis van deze wet ook weer afgenomen worden, zoals de analyse door Franca Damen, van de 21stetranche van deze wet duidelijk maakt.
Juridische houdbaarheid
Het is echter maar de vraag of deze crisis- en herstelwet en de spoedwet(ten)die eraan worden “gehangen” de juridische houdbaarheidstoets wel kunnen doorstaan: de Nederlandse overheid grossiert immers in het doorzetten van ondeugdelijke wetgeving: zoals de situatie die leidde tot de fosfaatrechten voor de melkveehouderij (Den Haag was even vergeten (?) dat we al afspraken hadden liggen in Brussel omtrent het fosfaatplafond), of het afschieten van het PAS (ook een resultaat van ambtelijk en ministerieel falen) en de Urgenda zaak, waar de Staat een gevoelige nederlaag leed: de Rechtbank oordeelde dat de Staat haar zorgplicht jegens de Nederlandse burger had geschonden en beval de Staat om de uitstoot van broeikasgassen vóór 2020 met 25% te reduceren ten opzichte van 1990. Deze uitspraak betekent dat er van uitstel van maatregelen om de CO2 te beperken, geen sprake meer mag zijn. Echter, het Kabinet wil zichzelf wél uitstel verlenen met betrekking tot de verplichte reductie van broeikasgassen van minstens 25%, “in verband met de Corona crisis”, aldus de berichtgeving. Daarmee handelt de Staat, opnieuw, in strijd met haar zorgplicht en in strijd met het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens – zoals het vonnis al stelde.
Al deze beleidsmatige ‘missers’ in het landbouwbeleid veroorzaken steeds weer een bloedbad onder boerenbedrijven. Bedrijven gaan aantoonbaar failliet door wanbeleid. Een schande in een democratisch bestel waarin ondernemers zich beschermd zouden moeten voelen door zorgvuldige besluitvorming aangaande wet- en regelgeving.
Extern salderen
Momenteel probeert de Nederlandse overheid “de stikstofimpasse” op te lossen, door boeren actief te stimuleren om te stoppen met hun bedrijf en daarbij hun stikstofrechten in te nemen of af te romen waarna het overgrote deel van deze rechten uitgedeeld zal gaan worden aan Schiphol (geen vergunning!), zware industrie en voor huizenbouw.
Volgens onze overheid zijn schotten tussen de verschillende stikstofherkomstbronnen – zoals het Landbouw Collectief wil – die een leegloop van de landbouwsector en het platteland kunnen voorkomen, niet mogelijk.
NEC
Bestudering evenwel van de NEC Richtlijn (NEC staat voor 'national emission ceilings': nationale emissieplafonds voor lucht. Dit zijn Europese verplichtingen en kwantitatieve milieudoelstellingen die een monitoringsplicht kennen en een verplicht programma. De NEC-richtlijn heeft tot doel de oppervlakte in Europa die door verzuring is aangetast minimaal met de helft te verminderen), stelt juist het omgekeerde: zowel ammoniak: NH3, als stikstofoxiden: NOx, staan naast o.a. fijnstof, expliciet en apart genoemd in deze, ook voor Nederland verplichte Richtlijn. Met per individuele bron, individuele percentages voor wat betreft de verplichte reductie in emissie.
Gereduceerde ammoniak emissie verschuiven naar een toename van de emissie van stikstofoxiden (zoals de Nederlandse overheid van plan is om de stikstofimpasse vlot te trekken), is niet toegestaan binnen deze Richtlijn waaraan Nederland zich gecommitteerd heeft aangezien de bronnen allemaal een reductie doelstelling hebben. Op overtreding van de NEC Richtlijn staan sancties.
Afname verzuring
Daarnaast is NH3 een base, terwijl NOx verzurend werkt als het neerslaat (bij aanraking met water ontstaat salpeterzuur: één van de sterkste zuren die er bestaat). En aangezien de NEC Richtlijn juist is opgelegd om de verzuring van het oppervlak in Europa af te doen nemen – zie bovenstaande doelstelling - is de werkwijze die de Nederlandse overheid door wil voeren binnen het stikstofbeleid, wat dat betreft ook in strijd met de NEC Richtlijn.
Luchtkwaliteit
Binnen de NEC zijn er nog meer verplichtingen waaraan Nederland gehouden is binnen de EU, zoals de grenswaarden voor fijnstof. Daaraan voldoet Nederland niet. NOx is een onderdeel van het fijnstofcomplex en is daarmee schadelijk voor de volksgezondheid. In tegenstelling tot NH3, dat kort gezegd fijnstof wegvangt en neerslaat en daardoor een gunstig effect heeft op de luchtkwaliteit. Ammoniak emissie reduceren kan als bijeffect, zelfs het verslechteren van de luchtkwaliteit veroorzaken.
Een verschuiving van ammoniak naar NOx en fijnstof is bovendien niet in overeenstemming met de zorgplicht die de Nederlandse Staat heeft!
PAS Arrest
Als we vervolgens het PAS arrest van de Raad van State van 29 mei 2019 bestuderen, wordt ook daar een oordeel gegeven over het verschuiven in depositievorm van NH3 naar NOx. Er staat in de tekst van het arrest dat het bevoegd gezag op basis van een passende beoordeling, de zekerheid moet hebben verkregen dat de activiteit geen schadelijke gevolgen heeft voor de natuurlijke kenmerken van het gebied. “Dit is het geval wanneer er wetenschappelijk gezien redelijkerwijs geen twijfel bestaat dat er geen schadelijke gevolgen zijn.”
Door de extra verzuring die gepaard gaat met het uitwisselen van NH3 voor NOx, is er echter wél sprake van schadelijke gevolgen waardoor deze verschuiving van stoffen, juridisch gezien onhoudbaar moet zijn.
Habitatrichtlijn
Stichting Agri Facts toetste reeds het ‘Initiatiefwetsvoorstel tijdelijke noodwet stikstof’ en het ‘Wetsvoorstel Spoedwet aanpak stikstof van de regering’ aan de Habitatrichtlijn (92/43/EEG) van de Europese Commissie.
En concludeerde onder andere dat de spoedwet juridisch niet houdbaar is. Uit het persbericht van STAF, 2 december 2019 :
De spoedwet is eveneens gebaseerd op de misvatting dat stikstofdepositie door menselijke
activiteit relevant is om verbossing van stikstofarme grond tegen te gaan. De voorgestelde
maatregelen zullen echter geen meetbaar effect kunnen hebben op dit proces omdat de
gronden nog steeds ieder jaar verder verrijkt zullen worden met grote hoeveelheden stikstof
en dus zullen verbossen.
De spoedwetgeving, die geen enkele rekening houdt met vereisten op economisch, sociaal
en cultureel gebied, bijvoorbeeld door een drastische reductie van veeteelt te willen
bereiken, is tevens in strijd met artikel 2 derde lid van de habitatrichtlijn.
De spoedwetgeving is dus in strijd met de habitatrichtlijn en daarmee juridisch niet houdbaar.
De spoedwetgeving is volgens STAF in strijd met de Habitatrichtlijn (92/43/EEG). Wanneer het gaat om de bescherming van stikstofarme gronden, dient de wetgeving erin te voorzien dat beheerders van natuurgebieden passende plannen maken om voldoende stikstof af te voeren, gegeven de mate waarin stikstof neerslaat. Een dergelijke aanpak is conform artikel 6 derde lid van de habitatrichtlijn en houdt tevens rekening met socio-economische factoren
Rechtsongelijkheid
Daarnaast is het opvallend hoe verschillend groepen in de Nederlandse samenleving momenteel worden behandeld door de overheid.
Minister Schouten wijst er in de media nadrukkelijk op, dat er van uitstel van stikstofmaatregelen voor de landbouwsector geen sprake kan zijn “want ik moet de wet uitvoeren” (die zij overigens zelf heeft opgesteld en met spoed geïmplementeerd!) en “de bouw moet vooruit”. Terwijl er door de Corona crisis en de afname van stikstofemissie door industrie en wegverkeer, inmiddels voldoende stikstofruimte is om huizen te bouwen.
Zelfs de gigantische economische schade die de voedselproductie - dus de landbouwsector, momenteel door de crisis lijdt en nog gaat lijden – geschat op 5 miljard euro - en de gevolgen die deze crisis op wereldwijde schaal gaat veroorzaken in het ontwrichten van de economie en mogelijk de wereldorde, wordt door dit Kabinet met deze landbouwminister terzijde geschoven: de boerenbedrijven en dus de voedselproductie moeten worden afgebouwd. Met in juridisch perspectief zelfs onhoudbare wetgeving!
En dat terwijl de agrarische sector dit jaar al een forse reductie van ammoniak emissie heeft gerealiseerd, sowieso ook al sinds 2017 – het jaar waarop de Commissie Remkes zich in het rapport “Niet alles kan” baseert. Minister Schouten weigert echter deze reductie mee te tellen bij de landbouw emissie reductie voor 2020.
Met de uitvoering van het tweede rapport van de Commissie Remkes, maakt dit Kabinet nogal wat minder haast. In dit rapport “Advies Luchtvaartsector” wordt geconstateerd dat de luchtvaart zijn stikstofuitstoot moet beperken. Nu echter, oordelen hetzelfde Kabinet en dezelfde minister volstrekt anders: Schiphol mag de huidige stikstofbesparingen door de Corona crisis wél gebruiken, voor eigen groei zelfs. Schiphol mag zelfs zonder de benodigde vergunningen doorgaan met het overschrijden van de stikstofnorm, zeker tot 1 oktober. Kennelijk denkt het Kabinet dan voldoende stikstofruimte te hebben afgenomen bij de landbouw om de vergunningen van Schiphol toe te kennen. Het is een vorm van rechtsongelijkheid die in ons bestel geen plaats zou mogen hebben!
Rovers en slopers
Boerenbedrijven, het platteland, de gezondheid van de Nederlandse bevolking: niets is heilig bij dit Kabinet en de Eerste en Tweede Kamerleden van de coalitie. Vitale sectoren, cruciale beroepen, ze worden slecht behandeld in ons bestel waar juridisch onhoudbare wetgeving wordt doorgevoerd en opgelegd. Deze coalitie bestaat uit rovers en slopers.
En daar mogen wij alle volksvertegenwoordigers die hun handtekening gezet hebben onder deze kwalijke spoedwetten voor verantwoordelijk houden. Zij zijn volksvertegenwoordigers en dienen te voorkomen dat het Kabinet wanbeleid kan voeren! Zijn zouden hun taak serieuzer moeten nemen. In het belang van de Nederlandse bevolking en de Nederlandse economie.
Intrekken spoedwet
Het zou van inzicht getuigen indien de zittende parlementsleden, óók en vóóral van de coalitiepartijen, bovenstaande spoedwetgeving en de tranches die “ daaraan worden gehangen” , alsnog naar de prullenbak zouden verwijzen: waar deze wetten horen.
Ze zijn juridisch onhoudbaar en derhalve onzorgvuldig doorgevoerd. Geen enkel parlementslid zou zijn naam moeten willen verbinden aan ondeugdelijk beleid. Wanbeleid. Vooral niet omdat dit wanbeleid onrechtvaardig is en onherstelbare schade toebrengt aan mensen, hun gezinnen, hun bedrijven en de Nederlandse maatschappij en economie.
Wordt vervolgd
Namens het DDB Bestuur,
Sieta van Keimpema, voorzitter