maandag 17 juni 2024auteur: DDB

Natuurherstelwet aangenomen

Maandag 17 juni is er door de milieuministers van de EU-lidstaten in Luxemburg gestemd over de Natuurherstelwet. De wet is aangenomen.

De wet die eerder verdween in een Brusselse bureaulade omdat er – door de grote protesten van EU boeren – onvoldoende steun voor was in de EU-lidstaten bij de heersende partijen die hun macht wilden behouden na de EU Verkiezingen.

Eerder waarschuwden we al dat deze wet weer op tafel zou komen ná de EU Verkiezingen en vóór de nieuwe EU-parlementsleden en EU Commissie geïnstalleerd zouden worden. We kregen vandaag gelijk. Helaas.

Doelen van de Europese Unie zijn vanaf het begin bevordering van: economische welvaart, sociale vooruitgang en hoge werkgelegenheid geweest plus versterking van de bescherming van de rechten en de belangen van de Europese burgers.

Dat niet-gekozen ministers en commissarissen de doelen van de EU negeren én democratische uitkomsten van verkiezingen minachten en schenden zal voor een verlaging van het draagvlak voor de EU-zorgen. Een beweging die al in veel EU-lidstaten in opkomst is. Een zeer negatieve ontwikkeling!

Ondanks het feit dat de Natuurherstelwet al flink is afgezwakt, zal - in die landen waar rechters op de letter van de wet oordelen – de wet voor flinke problemen zorgen. Alle natuur, dus in feite elk blaadje, bloempje of beestje, krijgt natuurwaarde toegekend. 

In Nederland hebben rechters in het verleden gerechtelijke uitspraken gedaan naar de letter van de wet en niet zozeer naar de geest van de wet. We staan daardoor aan de vooravond van een totale ‘lockdown’ voor alle projecten: landbouw, huizenbouw, infrastructuur enz.

Allereerst moet elke EU-lidstaat binnen een jaar met een gedetailleerd plan komen (ijkpunten in 2030, 2040 en 2050) hoe ze de habitattypen op hun grondgebied gaan herstellen. Waarbij het begrip ‘herstel’ een onduidelijke eis is, maar aangenomen wordt dat het areaal van een kwetsbaar habitat flink uitgebreid moet worden om duurzaam levensvatbaar te kunnen zijn.

De landbouw zal in het bijzonder worden getroffen. Zo ligt binnen de wet een natuurclaim op wel 450.000 ha van de Nederlandse landbouwgrond terwijl eisen ten aanzien van waterlopen, vernatting van veengebieden en het verhogen van de grondwaterstanden in Nederland voor grote problemen zullen zorgen voor boeren én burgers. Veel landbouwgrond wordt onbewerkbaar en onbruikbaar terwijl volstrekt onduidelijk is wat een hoge waterstand met funderingen van gebouwen en constructies doet: de Prinses Margriettunnel tussen Joure en Sneek kwam in december 2022 al omhoog door druk van het grondwater en kost vermogens om te herstellen. Een tweede “mijnbouwschadecrisis” - maar dan voor het grootste deel van Nederland - ligt op de loer met de voornemens in de Natuurherstelwet!  

Om te voorkomen dat in Nederland de Natuurherstelwet tot op de letter wordt uitgevoerd, is het van belang dat de nationale wetgevingsjuristen de strekking en invloed van de Natuurherstelwet in gaan kaderen. Wetgeving waar rechters zich vervolgens op kunnen baseren. Wanneer dit achterwege blijft, zullen we zien dat de Natuurherstelwet in Nederland een complete ‘lockdown’ veroorzaakt.

Met een oorlog aan de oostelijke grenzen van de EU en forse druk op onze voedselzekerheid (o.a. doordat weersomstandigheden grote delen van de oogsten negatief beïnvloeden) is de stemming van maandag 17 juni over de Natuurherstelwet, een historische vergissing te noemen die het draagvlak voor de Europese Unie verder zal doen afnemen.

Het DDB-bestuur