dinsdag 6 mei 2025auteur: DDB

Nieuwsbrief – Voorjaar 2025

Na een drukke en intensieve winterperiode is het tijd om u bij te praten over wat er speelt binnen onze vereniging.

Regio-avonden: inspirerende ontmoetingen

Met grote tevredenheid kijken we terug op de vier drukbezochte regio-avonden. De opkomst was hoog, met opvallend veel jonge en nieuwe gezichten. Dit geeft ons energie om dergelijke bijeenkomsten in de toekomst verder uit te bouwen. De zorgvuldig gekozen locaties – vanwege hun ligging, het verhaal van de ondernemer of het bijzondere bedrijf – droegen bij aan het succes.

De inhoudelijke gesprekken met u waren voor ons van grote waarde. Uw input helpt ons bij het maken van keuzes die aansluiten op wat er leeft onder de leden.

Onderwerpen die besproken zijn:

  • Stikstof- en mestaanpak via G7
  • Convenant Voerspoor en vrijwillige inkrimping veestapel
  • Overleg met ministerie LNV
  • Dierwaardige veehouderij en de rol van de Duurzame Zuivelketen
  • Samenwerking met Dierenbescherming (routekaart)
  • Belang van dierlijke mest voor bodemvruchtbaarheid
  • Kosten en rol van waterschappen
  • Ambities zuivelverwerker A-ware (inclusief bedrijfsbezoek)
  • Veiligheid rondom mestgassen (presentatie BoerVeilig)
  • Rol van Zuivel.nl


Aandachtspunten uit het bestuur

Stikstof: nieuwe ontwikkelingen en zorgen om zonering

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) heeft het RIVM gevraagd onderzoek te doen naar de impact van een stikstofzonering rond Natura 2000-gebieden. Concreet gaat het om zones van 250, 500 en 1000 meter. Hoeveel agrarische en industriële bedrijven bevinden zich in deze zones? En wat is hun bijdrage aan emissies en stikstofdepositie? De resultaten van dit onderzoek worden gebruikt door de Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel (MCEN), ook wel bekend als de ‘Commissie Schoof’.

De bijbehorende kennisnotitie, “Emissies en deposities uit zones rondom Natura 2000-gebieden”, verscheen eind april zonder aankondiging op de website van het RIVM. Maar bleef niet onopgemerkt – en met reden.

Een paar opvallende punten uit deze notitie:

  • De impact van agrarische bedrijven op stikstofdepositie blijkt opnieuw relatief klein, vaak zelfs kleiner dan die van industriële bedrijven.
  • Toch wordt met name de veehouderij direct geconfronteerd met emissiereductiemaatregelen, waarvan het effect discutabel is.
  • Emissies van NOx en NH₃ worden in het rapport op één hoop gegooid.
  • De opname van stikstof door boerenland wordt buiten beschouwing gelaten.
  • Alleen veehouderijen worden onder ‘agrarische bedrijven’ verstaan; akkerbouw en glastuinbouw zijn uitgesloten (zie pag. 8).

Zorgwekkend is dat het rapport mede is gebaseerd op een activistische bron: een Greenpeace-studie over urgentiegebieden. Onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek lijkt daarmee ondergeschikt gemaakt aan politieke agenda’s.

Wat ons bijzonder zorgen baart: binnen het wettelijk vastgelegde Aerius-rekenmodel blijkt zonering geen effect of doelmatigheid te hebben. Toch worden op basis hiervan maatregelen overwogen die vergaande consequenties hebben voor melkveehouders – verplaatsing of zelfs gedwongen beëindiging van hun bedrijf. Dit staat haaks op de grondwettelijke eis dat beleid doelmatig en proportioneel moet zijn.

Bovendien: het voorgestelde maatregelenpakket (Startpakket) vergt een investering van 2,2 miljard euro aan belastinggeld, terwijl 98 à 99% daarvan volgens berekeningen géén effect zal hebben op stikstofreductie. De economische schade aan de BV Nederland – door het permanent verlies van agrarische productie – komt daar nog bovenop.

DDB zal nooit instemmen met wetgeving die geen resultaat oplevert, maar wél het levenswerk van boeren vernietigt. Als de Commissie Schoof vasthoudt aan deze koers, zullen wij de noodzakelijke stappen zetten om onze leden te beschermen.

We houden u uiteraard op de hoogte van verdere ontwikkelingen.

Slachtvee en transportwaardigheid

De NVWA meldde ons dat het aantal boetes voor het aanleveren van niet-transportwaardige dieren (te ver drachtig of te kort na afkalven) is toegenomen. Wij vragen u met klem: voer geen dieren af die ver drachtig zijn (ongeveer 8 maanden) of minder dan 8 dagen geleden gekalfd hebben. We blijven hierover in gesprek met de NVWA en dringen aan op een gedegen analyse van de cijfers.

Blauwtong: eerst de kraan dicht

De uitbraak van blauwtong heeft een zware tol geëist onder onze dieren. Voor veel melkveehouders betekende het ook een forse financiële aanslag. Onze themagroepen Gezondheid & Welzijn Melkvee (G.W.M.) en Gezondheid & Welzijn Runderen (G.W.R.) zetten zich samen met het bestuur actief in voor een doeltreffende aanpak. Maar dweilen met de kraan open is geen oplossing. Daarom richten wij ons naast monitoring en bestrijding vooral op het achterhalen van de bron van deze besmettelijke ziekte. Dit najaar hopen wij de uitkomsten van het intensieve onderzoek – waarin wij als bestuur hebben geparticipeerd – met u te delen.

Klimaatdoelen en de melkveehouderij: eerlijke verdeling, realistische doelen

Nederland heeft zich gecommitteerd aan het Klimaatakkoord van Parijs, en ook de melkveehouderij moet bijdragen aan CO₂-reductie. DDB erkent deze opgave, maar stelt nadrukkelijk kritische vragen: hoeveel inspanning is al geleverd? Hoe wordt de vastlegging van CO₂ in landbouwgrond meegenomen? En waarom blijft de landbouw de sector waar steeds extra druk op wordt gelegd, terwijl mobiliteit en energie hun doelen ver achter zich laten?

Onze bestuurders binnen de themagroep Klimaat en richting politiek blijven zich onverminderd inzetten voor een eerlijke lastenverdeling en realistische doelstellingen. De melkveehouderij mag geen sluitpost van het klimaatbeleid worden.

Veel-weiden en de Eco-regeling: regels boven realiteit?

Aan het eind van 2024 vroegen we uw ervaringen rondom deelname aan ‘veel-weiden’ in de Eco-regeling. De respons was overweldigend – dank daarvoor. Uw signalen zijn samengebracht en gedeeld in het overleg met Stichting Weidegang. Belangrijke knelpunten kwamen naar voren:

  • Wispelturige en strenge controles
  • Hoge voorbetalingen, zelfs bij (noodgedwongen) uitval
  • Problemen met ‘vrije uitloop’-concepten
  • Onrealistische norm van 2,5 melkkoe per hectare

Helaas leverde het overleg weinig op. Alleen het aantal melkkoeien per hectare is verhoogd naar 3. DDB blijft bij haar standpunt: 5 melkkoeien per hectare is werkbaar en verantwoord. In plaats van boeren te ondersteunen, lijkt Stichting Weidegang het weiden juist moeilijker te maken – regels zijn belangrijker geworden dan praktische haalbaarheid.

Toch wisten 2675 bedrijven in een nat voorjaar, te midden van een blauwtonguitbraak en met de wolf op de loer, tóch de grens van 1500 of zelfs 2500 weide-uren te behalen. Een fantastische prestatie!

Des te wranger is het dat Tweede Kamerleden na één jaar met een kleine en verklaarbare dip in weidecijfers direct een motie indienen om de druk op de sector op te voeren. Zonde, en vooral pijnlijk als zulke acties vooral dienen om politiek te scoren.

Met dit prachtige voorjaar in het vooruitzicht zullen wij in het najaar zeker terugkomen op dit onderwerp – en diezelfde Kamerleden aanspreken op hun ongenuanceerde uitspraken.

Biodiversiteit: goede inspanningen verdienen een eerlijke beloning

Er klinkt steeds luider de oproep om de biodiversiteit op melkveebedrijven te versterken. DDB erkent het belang van biodiversiteit, maar wijst ook voortdurend op de kosten die dit met zich meebrengt. Meer biodiversiteit betekent vaak hogere kostprijzen, en daar hoort een passende vergoeding tegenover te staan.

Helaas zijn de vergoedingen via bijvoorbeeld agrarisch natuurbeheer structureel te laag. Ook van beloofde ‘stapeling’ van beloningen – zoals rentekortingen of extra pachtvoordelen – komt in de praktijk vaak weinig terecht. Wat heb je aan rentekorting als je überhaupt geen lening krijgt? En waarom rijzen de pachtprijzen voor natuurgronden de pan uit, terwijl er juist méér inspanning van u wordt gevraagd?

DDB blijft dit nadrukkelijk onder de aandacht brengen bij beleidsmakers en ketenpartijen.

IBR en BVD: neem tijdig maatregelen

Binnenkort wordt de bestrijding van IBR (Infectieuze Bovine Rhinotracheïtis) wettelijk verplicht, gevolgd door BVD (Bovine Virus Diarree). Veel melkveehouders hebben al stappen gezet richting een vrije status, maar op sommige bedrijven is dat nog niet gelukt of blijkt het lastig om vrij te blijven.

Wij adviseren deze bedrijven: breng de status van uw veestapel tijdig in kaart. U heeft nu nog de ruimte om zelf keuzes te maken. Voorkom dure verrassingen en stel – samen met uw dierenarts of adviseur – een plan op om uw bedrijf klaar te maken voor de verplichte aanpak.

Waterschapslasten: let goed op uw aanslag

De waterschapslasten stijgen al jaren, en boeren lijken steeds vaker het grootste deel van die rekening te moeten betalen. DDB zal hier – waar nodig – actie op ondernemen.

We ontvangen bovendien signalen dat niet alle aanslagen correct worden opgelegd. Zo bleek uit onderzoek van een van onze bestuurders in Molenlanden (Zuid-Holland, onder Waterschap Rivierenland) dat er op grote schaal fouten zijn gemaakt: dubbele heffingen, late aanslagen en onjuiste gegevens. Duizenden euro’s te veel betaald, alleen al in het afgelopen jaar.

We roepen al onze leden op om hun aanslagen van het waterschap zorgvuldig te controleren – ook buiten Molenlanden. In dit geval is het bureau BSR verantwoordelijk voor de uitvoering, maar hun werkwijze roept ernstige vragen op. DDB heeft inmiddels een gesprek aangevraagd met de dijkgraaf van Waterschap Rivierenland. Uw ervaringen zijn hierbij belangrijk: laat ons weten als ook u onjuistheden constateert.

 

Zuivel NL: waakzaam op uitvoeringskosten

Een mogelijke krimp van de melkveestapel betekent automatisch minder melkproductie, en dus minder afdracht aan Zuivel.nl. Wat dat betekent voor de begroting en werkzaamheden van Zuivel.nl wordt op dit moment in kaart gebracht.

DDB kijkt kritisch mee. Natuurlijk zijn er wettelijke taken en noodzakelijk onderzoek waarvoor ZuivelNL verantwoordelijk is. Maar wij vinden het belangrijk dat niet automatisch wordt gekozen voor een verhoging van de afdracht per liter melk. Kostenbeheersing en efficiëntie moeten voorop staan.

Samen sterk voor een eerlijke melkveehouderij

Als bestuur blijven wij ons inzetten voor een sector waarin goed werk wordt beloond, lasten eerlijk worden verdeeld en regelgeving werkbaar blijft. Heeft u signalen, vragen of aanvullingen? Laat het ons vooral weten.

Samen voor rechtvaardig beleid

Als DDB blijven we staan voor rechtvaardig, effectief en uitvoerbaar beleid. We houden de vinger aan de pols, we blijven ons inzetten voor een sterke, weerbare sector (samen met u) - in Den Haag en daarbuiten!

Met vriendelijke groet,
Het bestuur van DDB