vrijdag 27 september 2019auteur: Leeuwarder Courant
Stik-stof: "boeren wegpesten lost voor burger niks op"
De enige sector die de lucht nog wat opschoont, wordt opgedoekt
Sieta van Keimpema
Een groot deel van de boeren kan opkrassen, maar centrales, grote bedrijven en Schiphol kunnen hun gang gaan. Nederland pakt zijn stikstofprobleem eenzijdig aan.
Het was voor de Nederlandse boeren de druppel die de emmer deed overlopen: de opmerking van D66-Kamerlid Tjeerd de Groot dat de helft van het vee – en dus een groot deel van de Nederlandse boeren – kan opkrassen. Het advies van de commissie-Remkes is even verontrustend.
Blijkbaar is het de Nederlandse politiek worst hoe men omgaat met boeren. De mensen die hen iedere dag voorzien van kwalitatief hoogstaande en betaalbare levensmiddelen én als enige sector in Nederland CO2 en stikstof (uitgestoten door verkeer, luchtvaart en industrie) vastleggen op grasland en akkergewassen. Vastgelegde stikstof en CO2 die we – ook als enige sector – grotendeels weer exporteren via onze voedselproducten.
Maar juist de boeren moeten opnieuw inleveren als het aan de politiek ligt. Terwijl de landbouwsector als enige sector bijna alle gestelde milieudoelen al haalde: zo nam het energiegebruik in de landbouw af van 2001 tot 2016 en werd de reductiedoelstelling voor de emissie van methaan en lachgas voor 2020 ten opzichte van 1990 al in 2013 bereikt.
Voor de periode 2020-2030 werd in EU-verband een afname van de ammoniakemissie afgesproken van 13 procent ten opzichte van 2005. Ook deze doelstelling is gehaald. De Nederlandse landbouwsector heeft de emissies sinds 1990 zelfs meer dan gehalveerd.
Maar het is weer niet genoeg. De veehouderij moet saneren. Waarom de veehouderij? Omdat het gemakkelijk is...
Dat het consequent ‘boertje-pesten’ van de overheid ervoor heeft gezorgd dat vier van de tien boeren wel willen stoppen, is schokkend. Het zal de sector in een diepe crisis storten, omdat de financiering in de sector is gebaseerd op het huidige volume en daarom ook de ‘blijvers’ treft met fors hogere kosten. Daarnaast is de landbouwsector een banenmotor: honderdduizenden Nederlandse banen zijn verbonden aan de landbouw. Banen die verdwijnen, samen met het vee en de boeren.
De eenzijdige aanpak van het Nederlandse stikstofprobleem is opvallend. Evenals het gebrek aan wetenschappelijke onderbouwing: de stikstofdepositie wordt nu alleen geschat met modellen die nooit geijkt zijn met metingen.
En waarom worden de problemen in het Randstedelijke gebied door stikstofoxiden niet aangepakt? Stikstofoxiden blijven over na het verbranden van fossiele brandstoffen (verkeer en industrie) en veroorzaken luchtverontreiniging. Vooral in de Randstad: daar vind je de meest vervuilde lucht van Europa. Er sterven daardoor jaarlijks 12.000 mensen. Kinderen in de Randstad kunnen eigenlijk niet meer buiten spelen door de vervuilde lucht.
Ruim 50 procent van die stikstofuitstoot wordt veroorzaakt door maar tien bedrijven: energiecentrales, Tata Steel, Chemelot, Yara en de Shell-raffinaderij. De uitstoot van deze tien bedrijven is even groot als drie keer de uitstoot van alle Nederlandse huishoudens samen.
Maar deze grote jongens worden ongemoeid gelaten.
Evenals Schiphol: waarom worden 100.000 illegale vluchten op Schiphol gedoogd? Waarom wordt er gezwegen over het lozen van grote hoeveelheden kerosine op landerijen en huizen rondom de luchthaven door dalende vliegtuigen? Waarom mag Tata Steel doorgaan met het veroorzaken van grafietregens en de uitstoot van zware metalen als lood?
Zelfs als je de gehele veehouderij uit Nederland verbant, wordt Nederland daar qua stikstofuitstoot niet beter van. Niet alleen boeren zouden zich dus geroepen moeten voelen om op 1 oktober naar Den Haag af te reizen, maar ook burgers. Want deze regering laat niet alleen ons, boeren, maar ook u stikken. De belangen van de zware industrie gaan voor. Vóór mensen, hun gezondheid en hun toekomst.
De enige sector die de lucht in Nederland nog wat opschoont, wordt opgedoekt als we ze in Den Haag hun gang laten gaan. De Nederlandse boeren pikken het niet meer. Die zullen er zijn in Den Haag op 1 oktober. En u?
Sieta van Keimpema is voorzitter van de Dutch Dairymen Board (DDB) en woordvoerder veehouderij van Farmers Defence Force /Agractie